Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wedługdrugiegokryteriumintegracjamożebyćefektemwolnejkonkurencji
lubdziałańpolitycznych.K.Gawlikowska-HueckeliA.Zielińska-Głębockatwier-
dzą,żekażdaintegracjajestprocesempolitycznym,ponieważmusiodbywaćsię
dziękiakceptacjispołecznej.Przyzwolenieobywateliwyrażająichprzedstawiciele,
czylinajwyższeorganywładzypaństwowej4.ZdaniemJ.Tinbergena„integracja
możebyćuważanazadziałaniezmierzającedostworzenianajbardziejpożądanej
formygospodarkimiędzynarodowej,usuwająceprzeszkodystojącenadrodzedo
optymalnychwyników,świadomiewprowadzającewszelkieniezbędneelementy
koordynacjilubunifikacji”5.
Kwestiakorzyściczerpanychprzezintegrującesiępaństwa,czylitrzeciekry-
terium,torodzajskutków,bądźcelów,jakiewiążąsięzsamąintegracją.Nawią-
zaniewspółpracyprzezgrupępaństwzawszewynikazoczekiwaniaosiągnięcia
ztegofaktupewnychkorzyści.Wedługjednychautorówkorzyścipowinnybyćdla
wszystkichuczestnikówintegracjirównorzędne,inninatomiastuważająosiąganie
korzyścizawystarczającypowódintegrowaniasię,stawiającsprawępomiaru
korzyścinadrugimmiejscu.Rozumienieintegracjijakoscalaniasię,łączeniaele-
mentówwjednącałośćmaprowadzićdopowstanianowegoorganizmu,którynie
będzietylkosumąposzczególnychczęści,aleprzedewszystkimzupełnienową
strukturą.Zatemefektsynergii,jakipragniesięosiągnąćzapomocąintegracji,
jestjejpodstawowąkorzyścią.Istotnątrudnośćstanowijednakkwestia,wjakiej
dziedziniepowiniensięobjawićefektsynergii.Znalezieniewspólnychcelówmię-
dzypodmiotami(państwami,regionami)jestpierwszymelementemwkierunku
działańintegracyjnych.
Współpracępaństwmożnałączyćzprocesamiintegracyjnymitylkowtedy,
gdyopierasięonanazasadziedobrowolności,aniejestefektemprzymusupoli-
tycznego6.Podstawowąkwestiąstajesięrównorzędnośćpartnerów,żadenznich
niemożewyraźniedominowaćnadpozostałymi.Integracjajestprocesempoko-
jowym,dlategonieoznaczaograniczeniasuwerenności7.Zgodapaństwaczłon-
4K.Gawlikowska-Hueckel,A.Zielińska-Głębocka,Integracjaeuropejska.Odjednolitego
rynkudouniiwalutowej,C.H.Beck,Warszawa2004,s.9.
5J.Tinbergen,InternationalEconomicIntegration,Amsterdam–Brussels1964,s.95.
6WEncyklopediiUniiEuropejskiejpodred.K.A.Wojtaszczyka(WSiP,Warszawa2004)
występujepojęcieintegracjiwulgarnej,któreoznaczaprocesyscalaniaterytoriówróżnychpaństw
zzastosowaniemśrodkówprzymusu.Jakoprzykładyintegracjiwulgarnejpodanokoncepcjeustroju
totalitarnegoorazustrojukomunistycznego.
7A.Marszałekrozróżniasuwerennośćjednostki,społeczeństwaipaństwa.Suwerennośćjed-
nostki,społeczeństwarozumiejakowolnośćwgranicachprzysługującychprawiobowiązków,
natomiastsuwerennośćpaństwa–wkategoriiposiadanejwładzy(Integracjaeuropejska,red.
A.Marszałek,PWE,Warszawa2004,s.52–68).Niecoinaczejsuwerennośćinterpretowanajest
wsłownikujęzykapolskiego–jako„niezależnośćwładzypaństwowejwstosunkachzinnymi
państwamiiorganizacjamimiędzynarodowymi;niezależnośćodinnejwładzy,instytucji;nieza-
