Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆPIERWSZA
OBECNYSTANIOGÓLNYCHARAKTERKWESTII
POLSKIEJ
I.Skutkiupadkupowstania1863-1864roku
Poklęscer.1864,poniesionejprzeznaródpolskiwjegoostatniej
walcezbrojnejoniepodległość,kwestiapolskauznanazostałaza
nieistniejącą.Sampobitynaród—zgnębionyokrucieństwami
towarzyszącymi
stłumieniu
powstania
w
Królestwie
Polskim,
azwłaszczanaLitwie,rozczarowanycodowłasnegoludu,który
wobecrozpaczliwejwalkizwrogiemzachowałsięnaogółobojętnie,
amiejscaminawetnieprzyjaźnie—utraciłzupełniewiaręwsiebie.
Nietylkouznałonswesiłyfizycznezaniedostatecznedopodjęcia
kiedykolwieknanowowalkinarodowej,alezwątpiłoswym
politycznymrozumie,oswychzdolnościachdosamoistnejakcji
politycznej,atymbardziejidoodrębnegoistnieniapaństwowego.
Wopiniipublicznej,którawkrajuzapanowała,ostatniepowstanie
uznanezostałonacałejliniizaaktszaleństwa,zaporywniedojrzałej
młodzieży,podniecanejprzezoderwanąodkrajuemigrację,zawybryk
nietrzeźwy,któremustarszepokolenieskutkiemswegoniedołęstwa
ibrakuodwagioprzećsięnieumiało.Gdynadtowsiedemlatpo
powstaniupolskimFrancjawwojniezPrusamizostałarozbita
iponiżona,gdywEuropiepozostałyjakogłówne,panującenad
położeniempotęgi,zjednoczonepodzwierzchnictwemPrus,Niemcy
iwzmocnionanowymisiłamiporeformachAleksandraIIRosja
—dwajwrogowieniezawisłościpolskiej—gdynajbardziejuparci
optymiścimusieliuznać,żezginęłaresztanadzieinajakąkolwiek
pomoczzewnątrz—sprawapolskawoczachsamychPolakówzostała
