Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wysokosprawnejchromatografiicieczowejsprzężonymizespektrometriąmas
(GC-MSlubHPLC-MS),atakżeidentyfikującmateriałroślinnyobecnywprzewo-
dziepokarmowymlubzabranyzmiejscazatrucialspożycia.Identyfikacjabotaniczna
możebyćtrudna,zwłaszczawprzypadkuroślinsłaborozwiniętych(brakkwiatów
illubowoców).OpisywanoponadtowykorzystaniebadańroślinnegoDNA.
Przypadkizatruć/ekspozycji
Dozatrućdochodzinajczęściejwwynikupomyleniaroślinjadalnychillublecz-
niczychzkorzeniamiszalejulubkropidłaszafranowegowczasiesamodzielnego
zbieraniadzikorosnącychroślin.Cociekawe,wAmerycePółnocnejnotowanoprzy-
padkowezatruciawwynikupomyleniazkorzeniemżeń-szeniapięciolistnegoczy
kozłkalekarskiego.CzęściejteżstwierdzanozatruciaszalejemwStanachZjedno
-
czonychniżwEuropie-wUSAmiędzylatami1900a1975naliczono83przypadki
zatruciaszalejem.Naprzykładwlatach20.XXwiekuodnotowanozatrucieszalejem
u17chłopców,którzysamodzielnezebraliroślinęznadrzeki;silnedrgawkiwystą-
piłytylkouchłopców,którzyspożylikorzeń,anieziele;wtymopisieprzypadkunie
byłozgonów.Wlatach1979-1988odnotowanoprzynajmniej5zatrućśmiertelnych
szalejem,awlatach1985-1994z19śmiertelnychzatrućroślinamiponownie5przy-
padałonazatrucieszalejem,a2nazatrucieszczwołem.Zkoleiwlatach2000-2009
z45odnotowanychśmiertelnychzatrućroślinami7dotyczyłozatrućszalejem,
a2kolejneszczwołem.
Zdanycheuropejskich,wNiemczechwlatach1998-2004odnotowanozaledwie
3przypadkizatruciaszalejem.WPolscedostępnesądanezlat60.i70.XXwieku
oprzypadkowychzatruciachwśróddzieci.Naprzykład4nastolatkówzjadłokłącze
szaleju,uważając,żetomarchew.Chłopiec,któryzjadł1l2kłącza,po50minutach
miałwymioty,napaddrgawekistraciłprzytomność.Po11napadachdrgaweknastą-
piłzgon.Pozostali,którzyzjedlipojednymkęsie,mielibóleżołądkaillubwymioty,
alewyzdrowieli.
Zkoleiprzypadkizatrućkropidłemszafranowymodnotowujesiędośćrzadko.
WWielkiejBrytaniiod1900do1978rokustwierdzonotylko13przypadków,lecz
aż9śmiertelnych.DanezFrancji(L
’agencenationaledesécuritésanitairedel’alimen-
tation,del’environnementetdutravail,,ANSES)zlat2012-2018dotyczą10przypad-
kówzatrućkropidłem,wtym8objawowych.
W
►
tabeli1.2przedstawionoprzypadkizatrućróżnymigatunkamiszalejuoraz
kropidłemszafranowymzlat1969-2022.Wsumiebyłotoponad30zatruć,wtym
1.2.RoślinydziałającedrgawkotwórczopoprzezwpływnaukładGABA-ergiczny
19
