Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Główneroślinyzawierająceglikozydycyjanogenneorazdanedotyczącezawartości
związkówtoksycznychiichpotencjalnejtoksycznościzebranow►tabeli1.1.
Składnikitoksyczne
Rośliny(lubczęściroślin)zawierającewięcejniż20mgpotencjalnegoHCNl100g
świeżejmasysąuważanezatoksyczne,przyczymstopniowewydzielaniecyjanowo-
dorumożezminimalizowaćtrującedziałanienaorganizmludzki,gdyżdochodzi
dodetoksykacji(podwpływemenzymurodanazypowstajątiocyjaniany,któresą
następnieusuwanezmoczem).Należyjednakpamiętać,żedziecisąznaczniebardziej
wrażliwenadziałaniecyjanowodoru.Szacowanadawkaletalnaamigdalinydlaosoby
dorosłejwynosi0,5-3,5mglkgm.c.(od35do245mgdlaosobyomasieciała70kg).
Podaniedoustnezwierzętom(szczurom)dawki600mgamigdalinylkgm.c.powo-
dowałozgonwciągu2godzin.LD
50dlaprunazynywynosi560mglkgm.c.(szczur),
aśmierćzwierzątnastępujepo5godzinach
2
.Znielicznychbadańnazwierzętach
nadwchłanianiemamigdalinyiprunazynywynika,żetaostatniajakomono-O-glu-
kozydmawiększąbiodostępność(ok.50%dawkiwchłonięte)inajprawdopodobniej
wchłaniasięwjeliciecienkimzwykorzystaniemkotransporterasodowo-glukozowego
(sodium-glucoseco-transporter1,SGLT-1).Możeteżdochodzićdojejrozkładupod
wpływemβ-glukozydazywenterocytach.Zkoleiamigdalina,którajestdisacharydem,
niejestwchłanianawjeliciecienkimiulegarozkładowidoHCNdopieropodwpły-
wemenzymówbakteriijelitowych(kluczowedlatoksycznościamigdaliny).Trzeba
przytympamiętać,żewwynikugryzieniamateriałuroślinnegoenzymywystępujące
wtkankachroślinnychmogąuwalniaćHCNjużwjamieustnej.
Mechanizmdziałaniatoksycznegoiobjawyzatrucia
Objawyklinicznezatruciaroślinamibogatymiwglikozydycyjanogennesąanalo
-
gicznedozatruciacyjanowodorem.Cyjanowodórhamujeodwracalniefunkcjeenzy-
mówoksydacyjnychłańcuchaoddechowego,np.oksydazycytochromowej(tworzy
trwałekompleksyzFe
3+
),prowadzącdoostregolubprzewlekłegoniedotlenienia.
Następujezablokowanietransportuelektronówizahamowanieoddychaniakomór-
kowego.Zarównokrewżylna,jakitętniczapozostająbogatewtlen,alekomórki
itkankiobumierająwwynikudysfunkcjiwprzyjmowaniutlenu.Szczególnąwrażli-
wośćnaniedobórtlenuwykazująkomórkiośrodkowegoukładunerwowego(OUN)
orazośrodkaoddechowego.
2LD(lethaldose)-oznaczenietoksycznościdanejsubstancji.LD
50-dawkawymaganadozabiciapołowy
członkówbadanejpopulacjipookreślonymczasietrwaniatestu.
1.1.Roślinyzawierającezwiązkicyjanogenne…
3
