Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.LEKSYKONROSYJSKO-NIEMIECKI(A)
Pierwszysłowniczek(RussischesWaaren-Lexicon)liczący884hasła(liczbajedno-
stekleksykalnychjestniecowiększa)publikujębezżadnychzmian,zzachowaniem
oryginalnegoporządkuhasełipisowni(łacińskiej).Odsiebiewprowadzamjedynie
numeracjęhaseł,comapomócwodszukaniuwłaściwegokomentarzadokażdego
wyrazuzanotowanegowsłowniczku.
NajważniejszyelementKomentarzystanowiprzekształceniezapisułacińskiegona
grażdankę,zewentualnymikorektamibłędówautorapopełnionychwzapisiewyra-
zówrosyjskichpismemłacińskim(poprawkiujętezostaływnawiasykwadratowe).
Wprzypadkuwyrazówogólnieznanychoprasłowiańskimlubstaroruskimrodowodzie
jesttojedynyzabiegstosowanywczęścikomentarzowej.Znaczniejednakczęściej,
wprzypadkuwyrazówmniejznanychichronologiczniepóźniejszych,przytoczone
zostaływybranecytatyzdostępnychsłownikówhistorycznych,etymologicznychiin-
nych(Czernych,Dahl,SRJXI–XVII,SRJXVIII,SSRLJ,Vasmer,Witk.),dokumentu-
jącenajstarszepoświadczeniedanegoleksemuwzabytkachpiśmiennictwarosyjskie-
go.Takiedziałaniemanacelu,przedewszystkim,oddzielenieodsiebiekilkuwarstw
chronologicznychanalizowanejleksykirosyjskiej:a)wyrazówpoświadczonych
wzabytkachrosyjskichXVI–XVIIwieku,b)wyrazówudokumentowanychźródłami
XVIIIwieku,c)wyrazówopóźniejszejdatacjiniżrokwydaniaLeksykonu(1797),
d)wyrazówniepoświadczonychwinnychźródłach.Celemtakiegopostępowania
jestwykazanie,wjakimzakresieomawianyzabytekprzynosinowefakty,nieznane
dotądleksykologiihistorycznejjęzykarosyjskiego,atakżeodpowiedźnapytanie:
czypożytecznebędziewłączeniegodokanonuźródłowegoukazującegosięwSankt
PetersburguSłownikaJęzykaRosyjskiegoXVIIIwieku(SRJXVIII)?Natomiastwroz-
dzialekońcowympracywymienionegrupychronologicznebadanejleksykizostaną
scharakteryzowanepodwzględemetymologicznym.Wprzypadkuwyrazówzachod-
nioeuropejskiejproweniencjistworzytopewneszansenazweryfikowaniedotych-
czasowegostanuwiedzyokontaktachjęzykowychrosyjsko-zachodnioeuropejskich
wXVIIIwieku.
Opróczcytatówpotwierdzającychużycieodpowiednichleksemówwzabytkach
piśmiennictwarosyjskiegoKomentarzezawierajątakżeobjaśnieniaekwiwalen-
tówniemieckich,któreznalazłyzastosowaniewLeksykonie.Znajdująsięonebez-
pośredniopowyraziehasłowym.Wtymwypadkuodwołujęsiędodanychwspół-
czesnychsłownikówniemiecko-polskichiniemiecko-rosyjskich.Wzdecydowanej
większościfaktyosiemnastowiecznenieróżniąsiętuzasadniczooddzisiejszych.Jak
sięjednakżenależałospodziewać,wcalenierzadkoPh.A.Nemnichwykorzystywał
wswoimLeksykonieterminyarchaiczne,wyrazyograniczonegeograficznie(regiona-