Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPDOWYDANIANOWEGO
wjejwarstwiefaktogracznej,aniwwarstwieanalitycznej,aniwwarstwie
prognostycznej.Oczywiście,każdaznichmogłabyzostaćzpożytkiemdla
pracyuzupełniona,tymbardziejżeod2002r.ukazałsięszeregpublikacji
naukowych,wtymkilkagodnychszczególnejuwagiksiążekautorówkrajo-
wychizagranicznych,dotyczącychokresu,októrymtraktujetompierwszy2.
Ponadtow2003r.pojawiłysięwUSAosobisteorazpolitycznewspomnie-
niaMadeleineAlbright,októrejwniniejszejksiążcewielokrotniejestmowa3.
ByłaonaprzecieżwokresiepierwszejprezydenturyClintonaambasadorem
USAprzyONZ,awlatachdrugiejjegokadencjiministremsprawzagranicz-
nych.Możnauważać,żebardziejniżjakikolwiekinnychczłonekadministra-
cjiClintonaibardziejniżonsamwpływałanapolitykęjugosłowiańskąUSA
wczasiewojnywBośniiHercegowinieiwźniejszychlatach.Ciążynaniej
głównaodpowiedzialnośćzaagresjęNATOnaJugosławięwmarcu1999r.,
zajednązczterechtzw.zbrodninorymberskich,zbrodnięprzeciwpokojowi.
Rzeczzrozumiała,żemusiałemzatemuważnieprzeczytaćtraktująceokryzy-
sachjugosłowiańskichfragmentyksiążki.Nieoczekiwałem,żelekturatada
miwiele,niesądziłemjednak,żeniedamiprawienic.Nieskłaniamnieona
dojakiejkolwiekrewizjitego,conapisałemwtomiepierwszym4.
26
nKnjigaoraspadubivseJugoslavije”,Novine(Toronto),http//novine.ca//ARHIVA/2003/
19/08/03/kultura.html;W.Stanisławski,PolskiPrzeglądDyplomatyczny2005,t.5,nr3.
2Por.S.Wojciechowski,IntegracjaidezintegracjaJugosławiinaprzełomieXXiXXI
wieku,Poznań2002;I.Rycerska,RozpadJugosławii.Przyczynyiprzebieg,Kielce2003;
M.J.Zacharias,Komunizm-federacja-nacjonalizmy.SystemywładzywJugosławii1943-
-1991.Powstanie,przekształcenia,rozkład,Warszawa2004;J.Pirjevec,Leguerreyougoslave
1991-1999,Torino2001.
3M.Albright,współpracaBillWoodward,PaniSekretarzStanu,Warszawa2004.
4AlbrightuwypuklaswąaktywnośćnarzeczstosowaniawobecJugosławiitwardegokursu,
obejmującegotakżeużyciesiłyzbrojnej.Wnikłymstopniuuzupełniajednakistniejącąjużna
tentematwiedzę.NierazuzasadniatakąpolitykęwymogamizapewnieniaprzywództwaStanów
Zjednoczonych:nAmerykapowinnaprzewodzićwwyznaczaniucelówiosiąganiusukcesów”
(s.179).WzwiązkuzjejnaleganiemnaClintona,bypoparłdalszestacjonowaniewojskwBoś-
ni,pisze:nZdecydowanezaangażowanieStanówZjednoczonychzrównoważyzaangażowanie
Europy,równocześnieumacniającnaszeprzywództwo.Byłato,jakpowiedziałamswemusze-
fowi,«jednaznajważniejszychdecyzjiwdrugiejkadencji»”(s.270).Znamiennącechąwspo-
mnieńdotyczącychJugosławiijestpowtarzanietakżetakichzarzutówstawianychSerbom
iMilożeviciovi,którychkłamliwośćbyłajużniejednokrotniewykazywana.Dotyczytonaprzy-
kładrzekomychostrzałówplacuMarkalewSarajewie.Autorkaniewspominawogóleotym,że
zostałyonezakwestionowaneizdezawuowane.Nieprzytaczateżżadnychnowychargumentów
narzeczichobrony.CałaprezentacjakonferencjiwRambouillet,mającejrzekomodoprowa-
dzićdopokojowegorozwiązaniakoniktualbańsko-serbskiegowKosowie,jestpowierzchow-
na,jednostronna,anawetkłamliwa.Znamienne,żepanisekretarzstanuniewspominawogóle
otzw.AneksieB,zawierającymultymatywneżądania,októrychwiedziano,żeJugosławianie
mogłaichprzyjąć.CałyrozwójwydarzeńpoprzedzającychupragnionąprzezAlbrightagresjęna
Jugosławięzostał,delikatnieokreślając,przedstawionywkrzywymzwierciadle.Niezasługuje
nazaufanie.