Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nia”2.Drugiraz,kiedyKantpisze:flDlategoto,ktowłaści-
wiesię[tylko]wyuczyłpewnegosystemufilozoficznego,
np.systemuWolfa,ten,choćbymiałwgłowiewszystkie
zasady,wyjaśnieniaidowodywrazzpodziałemcałego
gmachuteoretycznegoichoćbyumiałtowszystkona
palcachwyliczyć,miałbyprzecieżjedyniehistoryczne
poznaniefilozofiiWolfowskiej.Wieonisądzitylkotyle,
ilemudano”3.
WKrytyceczystegorozumuKantzwracajednakuwa-
gęnakilkakwestii.Krytykujemianowiciesystem,kiedy
stwierdza:flZdajesię,żesystemy—jakrobaki—zostały
wytworzoneprzezpewnegorodzajugeneratioaequivoca
zsamegotylkospływunagromadzonychpojęć”4.Dalej
podkreśla:flSystemwszelkiegofilozoficznegopoznania
jesttedyfilozofią”5.ZkoleiwMetafzycemoralnościKant
zauważafaktwielościfilozofiiipisze:flRóżnesposoby
filozofowaniaicofaniasiędopierwszychzasadrozu-
mu,abynanichzmniejszymlubwiększympowodzeniem
oprzećpewiensystem,[niewątpliwie]nietylkoistniały,
lecztakżemusianopodejmowaćwieletegorodzajuprób,
zktórychkażdawniosłapewienwkładdodzisiejszego
[sposobufilozofowania];żejednakobiektywniebiorąc,
możeistniećtylkojedenludzkirozum,toteżniemoże
byćtakżewielufilozofii;możliwyjestzatemtylkojeden
jejprawdziwysystemopartynazasadach,bezwzględu
nato,jakwieleróżnychiczęstosprzecznychzesobąwy-
kładnimogłobyposiadaćjednoitosamozdanie”6.
WProlegomenachKantzauważa:flPrzytymzastrzeg-
łemsobie,żepowstaniesystemfilozofiitranscendental-
2I.Kant:Krytykaczystegorozumu.T.1.Tłum.R.Ingarden.
Warszawa1957,s.87(AAIII,44;B26).
3I.Kant:Krytykaczystegorozumu.T.2.Tłum.R.Ingarden.
Warszawa1957,s.581(AAIII,540—541;B864).
4Ibidem,s.580(AAIII,540;B863).
5Ibidem,s.583(AAIII,542;B866).
6I.Kant:Metafzykamoralności…,s.293(AAVI,207).
10
