Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dzieciństwozperspektywyrozwoju
13
dyspozycjikilkasetsłów).Ażdo6.rokużyciadzieckoopanowujedziennie
około9-10słówzjęzykaojczystego,coostateczniesprawia,żesześciolatek
mawswoimsłownikuokoło14000słów(Schafer,2005).Wartozaznaczyć,
żeopisywanezmianydotycząsłownikaczynnego,czylisłów,którychdziecko
używa.Słownikbierny,obejmującysłowa,któredzieckorozumie,jestzawsze
szerszyitworzysięwcześniej-rozumienieznaczeniasłówwyprzedzamoment
ichwypowiadaniaookołotrzymiesiące(Schafer,2005).
Dziecięcesłowaczęstoniesąwypowiadanewsposóbprawidłowy.Słowa
mogąpodlegaćlicznymzniekształceniom,którepowodują,żemowamałego
dzieckaniekiedyjestzrozumiałajedyniedlaosóbznajbliższegootoczenia.Znie-
kształceniamogąpolegaćnaprzestawianiuiopuszczaniu,duplikowaniubądź
dodawaniugłoseklubsylab(Jurkowski,1975).Jednakjeszczeprzedukończeniem
przezdziecko3latjegomowapowinnastaćsięzrozumiałanawetdlaosóbspoza
rodziny,amowadzieckaczteroletniegobardzopodobnajużdomowyczłowieka
dorosłego(Schafer,2005).Utrzymywaniesięzniekształconychsłówwsłowniku
dzieckastarszegojestjużnieprawidłowościązwiązanązpodtrzymywaniemjej
przezosobydorosłezotoczeniadziecka.
Wrazzpojawieniemsiępierwszychsłówdzieckozaczynabudowaćzdania
(Bee,2004;Schafer,2005;TurneriHelms,1999).Pierwszezdaniasązdaniami
jednowyrazowymi(holofrazy).Poukończeniu18miesięcydzieckotworzy
zdaniadwuwyrazowe.Bardziejzłożonezdaniapojawiająsięwdziecięcych
wypowiedziachjeszczeprzedkońcem3.rokużycia.Pięcio-isześciolatkipotrafią
budowaćdługiezdaniazłożone.
Wprocesierozwojuzdolnościposługiwaniasięjęzykiemdużąrolęodgrywają
osobydorosłe.Rolatajestkluczowawprzypadkurozwojujęzykowegomałych
dzieci.Dopierowokresachprzedszkolnymimłodszymszkolnymnarozwój
słownikairozumieniasłów,wwiększymstopniuniżwcześniej,wpływaaktyw-
nośćsamychdziecizwiązanazumiejętnościączytania.
Zgodniezakceptowanymobecniepoglądem(Schafer,2010)biologiczne
podłożeodpowiedzialnezawrodzonepredyspozycjeniewystarczadoopano-
waniajęzyka.Koniecznesąinterakcjezinnymiosobami.Dzieciprzyswajają
sobiejęzykdziękisystemowiwsparciaoferowanemuprzezdorosłych.Dorośli
mówiącdodzieciposługująsięprostymiipełnymizdaniami,stosująliczne
