Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2.KLASYFIKACJARYNKÓWFINANSOWYCH
2.5.Rynekpierwotnyiwtórny
Drugimzomawianychtupodziałówrynkufinansowegojestpodziałna:rynekpier-
wotnyirynekwtórny.
Funkcjąrynkupierwotnegojestgromadzenie(mobilizacja)kapitału,czyliprze-
suwanieoszczędnościpieniężnychodpierwotnychichdysponentówdoostatecznych
użytkowników.Rynektenłączyużytkownikówkapitału(emitentów)zjegodostaw-
cami(inwestorami).Obejmowanesąnanimporazpierwszynowepapierywarto-
ściowewystawioneprzezpodmiotypotrzebującekapitału.Oznaczatowprowadzenie
nowychwalorówdoobrotugospodarczego,atymsamymichdopływnarynek.Rynek
pierwotnywystępujewmomenciesprzedaniapapieruwartościowegoprzezemitenta
pierwszemunabywcy.Wwynikutakiejtransakcjiinwestorzyotrzymująpapierywar-
tościowe,emitencizaśkapitał.Stronątransakcjikupna-sprzedażyjestzatememitent,
którynajczęściejdziałapoprzezpośrednika,np.dommaklerskiczybank.Narynku
pierwotnymemitentmożesprzedawaćswojewaloryalbowformieofertypublicznej,
kierowanejdolicznychnieznanychinwestorów,albowformieofertyprywatnej,kie-
rowanejdookreślonej,niewielkiejgrupyosób.Narynkupierwotnympapierywarto-
ściowesąsprzedawanepocenieemisyjnej,ustalonejprzezemitentaizaakceptowa-
nejprzeznabywców.Pieniądzezasprzedanepapiery–pomniejszoneokosztyemisji
−trafiajądoemitenta,zwiększającjegozasobykapitałowe.Posprzedaniupapieru
wartościowegopierwszemunabywcypierwotnyrynekdlategopapieruprzestaje
istnieć.Kolejnetransakcjesątransakcjamirynkuwtórnego.
Istniejąróżnetechnicznemetody(sposoby)sprzedażypapierówwartościowychna
rynkupierwotnym.Jednąznichjestsubskrypcja,czylisprzedażpoprzezzapisywanie
sięnatepapiery.Zapisyprowadzisięwdomachmaklerskich.
Rynekpierwotnymadwiepodstawowecechy:
•
danypapierwartościowyjestsprzedawanytylkoprzezpewienwyraźnieokreś-
lonyczas;
•
liczbapapierówwartościowychdanejemisjijestściśleokreślonaiczasami
niewystarczaichdlawszystkichchętnych(koniecznajestredukcjazapisów).
Sprzedażpapierówwartościowychnarynkupierwotnymodbywasięnajczęściej
zapośrednictwemdomówmaklerskichibanków.Zkoleiprzydziałakcjinowejemisji
możeodbywaćsięzapośrednictwemgiełdypapierówwartościowych,tj.zapomocą
giełdowegosystemukomputerowego.Wykorzystaniesystemugiełdowegodoprzy-
działuakcjiumożliwiasprawnejegoprzeprowadzenie,niejesttojednakpodstawowa
formadziałalnościgiełdy–giełdajestprzedewszystkiminstytucjąrynkuwtórnego.
Posprzedaniupapierówwartościowychnarynkupierwotnymstająsięoneprzed-
miotemobrotumiędzyinwestoraminarynkuwtórnym.Rynekwtórnyrealizujefunkcję
38