Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.5.RYNEKPIERWOTNYIWTÓRNY
transformacjikapitału,tj.natychmiastowejzamianyformyulokowanegokapitału(akcje,
obligacje)napieniądzelubzamianyjednychpapierówwartościowychnainne,bardziej
korzystnezpunktuwidzeniainwestora.Transakcjedotyczązatemwalorówznajdu-
jącychsięjużnarynku.Narynkuwtórnympapierywartościowesąodsprzedawane;
inwestorzykupująjehzdrugiejręki”,odpoprzednichwłaścicieli,którzysaminabyli
walorypodczasemisjilubpóźniej.Rynekwtórnytowłaściwyobrótpapieramiwartoś-
ciowymi.Niewystępujątuograniczeniaczasoweaniilościowe,jakwprzypadkurynku
pierwotnego(jedynymograniczeniemsąmożliwościfinansoweinwestorów).Narynku
wtórnymwaloryczęstozmieniająwłaściciela.Rynektenkształtujeaktualną,zmienia-
jącąsiępodwpływemciągłychzmianpopytuipodaży,rynkowącenępapierówwarto-
ściowych,czylipozwalanabieżącoprzeprowadzaćichwycenę.Rynekwtórnystwarza
więcszanseuzyskiwaniakorzyściwynikającychzewzrostucenwalorów,pozwalana
stosunkowołatwązamianęinwestycjinabardziejkorzystnąorazumożliwiaszybkieod-
zyskaniegotówki,jeżelizaistniejetakapotrzeba.Wtransakcjachnarynkuwtórnymnie
uczestnicząemitencipapierówwartościowych,nienastępujewięczasileniekapitałem
emitentów.Możnajednakzauważyć,żeemitencisąstronąostatniejtransakcjiinstru-
mentamidłużnymi,kiedy−wmomencieumorzenia−wykupująteinstrumentyodin-
westorów.Wwynikutejtransakcjikapitałbędącywposiadaniuemitentazmniejszasię.
Wniektórychprzypadkach(np.wceluumorzenia)takżeakcjemogąbyćwyku-
pywaneprzezichemitentów.Wtedyrównieżnastępujezmniejszeniekapitału
emitenta.
Istnienieaktywnegorynkuwtórnegojestniezwykleważnącechąrynkufinansowe-
go,decydującąostopniułatwościbądźtrudnościsprzedażydanychemisji,awkon-
sekwencjiocenachuzyskiwanychprzezemitentów.Jeżelidanypapierwartościowy
niejestprzedmiotemaktywnegoobrotunarynkuwtórnym,topotencjalnynabywca
tegopapierubędziesiędomagałwyższejstopydochodu(będzieskłonnyzapłacić
niższącenę),niżdomagałbysięwtedy,gdybytakirynekistniał.Jeżelibowiembę-
dziezmuszonysprzedaćzakupionypapierprzedterminemjegowykupuprzezemi-
tenta,tomusisięliczyćzponiesieniempewnychkosztów(wpostaciobniżeniaceny
lubkosztówtransakcyjnych),któreniewystępująlubsąznikomeprzyaktywnym
rynkuwtórnym.
Chociażnarynkuwtórnymemitenci(pozawspomnianymiwyżejsytuacjamiszcze-
gólnymi)niezwiększająswoichkapitałów,tomaondlanichdużeznaczenieprzede
wszystkimjakoźródłoinformacji.Kształtowaniesiękursówakcji,ichwahania,struktura
akcjonariatuitp.,topodstawowedaneniezbędnewprocesiepodejmowaniadecyzji
rozwojowychspółki.Chodzituodecyzjedotycząceemisjinowejseriiakcji,nowych
obligacji,ustalaniacenyemisyjnejakcjiitp.
Transakcjerynkuwtórnegoodbywająsięprzedewszystkimnagiełdachpapie-
rówwartościowych(rynekgiełdowy).Giełdajestpodstawowąinstytucjąrynkuwtór-
nego.Nagiełdzieprzeprowadzanesątransakcjepapieramiwartościowymispółek
39