Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogromnywkładwdziedzictwowiedzyoprzekaziewizual-
nymzawdzięczamyEuklidesowi(aktywnyok.300latp.n.e.),
autorowitraktatówooptyceorazperspektywie(Elementy,
Perspektywa).Obrazowaniewświeciehelleńskimdotarłodo
naszychczasównajczęściejwceramice,wformieliniowych
dekoracjiroślinnych,lubhieratycznie,wrzutachpionowych
ukazanychpostaciludziizwierząt23.
KulturowohellenistycznyRzymprzeniósłdowspółczes-
nościkopiemalowidełgreckich,ukazującychniekiedyarchi-
tekturęzwykorzystaniemniektórychcechperspektywy
jednozbieżnej.ZwłaszczautrwaloneprzezwybuchWezu-
wiusza(79r.p.n.e.)malarstwopompejańskiejestobszer-
nymźródłemwiedzyowarsztacieisposobachobrazowania
wobszarzeantycznejkulturyrzymskiej24.Bardzowspół-
cześniebrzmidziśopiniaWitruwiuszaomalarstwiejego
epoki,wktórejkomentujeupadekumiejętnościobrazowa-
niaprzestrzeniwjegoczasachwstosunkudodużychmoż-
liwościautorówwcześniejszychepok,którzyumielitworzyć
uprawdziweobrazyrzeczywistychprzedmiotów”
.Traktat
Oarchitekturzeksiągdziesięć(ok.25r.n.e.)nawetobecnie
stanowirodzajkanonudobrychzasadorganizowaniaprze-
strzeniorazźródłowiedzyometodachgraficznegozapisu
projektówarchitektonicznych.Dowiadujemysięzniego,że
rzymscyarchitekciposługiwalisięzwykorzystaniemlinijki
ikątaprostegorzutamiprostopadłymi(ichnografiadlaplanu,
ortografiadlaelewacji),atakżewidokamitrójwymiarowymi
(scenografia)25.DziełoWitruwiuszamiałoznaczącywpływna
dalszyrozwójpiśmiennictwaarchitektonicznegowobszarze
kulturyrzymskiej.
TEORIA
23.
CzarnofgurowawazazprzedstawieniemAchillesaiAjaksagrającychwkościprzedAteną,510p.n.e.,
orazczarnofgurowaamforapanatenajskazprzedstawieniemAteny,566–565p.n.e.
ArchiwumPWNJastrow/WikimediaCommons
23K.Bartel,op.cit.,s.272.TłumaczEgnatoDantwewłoskimwydaniuPerspektywyEuklidesapowołujesięnagreckich
flozofówArystotelesa,HipokratesaiPlatona,opisujewpostacipostulatówitwierdzeńzasadyoptykiikształtowania
odwzorowańperspektywicznych.
24S.Kostof,op.cit.,s.34.
25K.Bartel,Perspektywamalarska,t.1i2,red.F
.Oto,PWN,Warszawa1958,s.282.
31
