Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrólestwoPolskieawładzewPetersburgu
Dzień22grudnia1913r.mógłbyćdlaWarszawywielkimświętem.Trzeci
mostnaWiślemiałwkońcuzostaćuroczyścieoddanydoużytku1.Ponie-
maldziesięciulatachbudowyimponującakonstrukcjawreszciebyłagotowa.
Amimotowmieścieokrytymzimowąszatąniechciałazagościćradosnaatmos-
fera.Naprzebiegceremoniicieniemrzucałsiębowiemzaciekłyspórpomiędzy
carskimaparatemurzędniczymalokalnąspołecznościąmiasta.Przedmiotem
konfliktubyłoto,któryzbiskupówmiałdokonaćpoświęceniawiaduktu.Czy
przywilejtenprzysługiwaćpowinienprawosławnemuwładyceczydostojni-
kowiKościołakatolickiego?Wzwiązkuztym,żecarskiewładzeniewłączyły
katolickiegoduchownegowprzebieguroczystości,większośćzaproszonych
przedstawicieliwarszawskiejelityzbojkotowałaceremonię.Pomieściekrą-
żyłyteżpogłoskiowiększychibardziejradykalnychprotestach,cosprawiło,
żemiejscowesłużbybezpieczeństwazarządziływzmocnienieśrodkówporząd-
kowych.Ichociażsamaceremoniaostatecznieprzebiegłanawetspokojnie,to
pewiencarskiurzędnikdoszedłdowniosku,żeówbrakporozumieniaDjednak
bardzopopsuł”uroczystość2.
MostłączącybrzegiWisłystanowiłimponującyrezultatudanejwspółpracy
centralnychinstytucjiwPetersburgu,warszawskiejadministracjimiejskiej
orazczęścipolskichelitgospodarczychiinżynierskich.Jednakkonfliktroz-
gorzaływokółsymbolicznejhierarchiipodczasceremoniiotwarciapokazuje,
jakkruchybyłtegotypukonsensuswKrólestwiePolskim.Znacznaróżnica
zdańpojawiałasięnawetwprzypisywaniuautorstwaowegomiejskiegoprzed-
sięwzięciamodernizacyjnego.Wodczuciupolskiejopiniipublicznejmost
zostałsfinansowanyześrodkówmiastaizpodatkówjegoobywateli.Natomiast
zpunktuwidzeniaurzędnikówbyłatobudowazainicjowanaizrealizowana
1ChodziomostPoniatowskiego,któryoficjalnienosiłnazwęMikołajewski,potocznie
zaś,wzwiązkuzprzypadającąw1913r.rocznicąśmierciks.JózefaPoniatowskiego,byłna-
zywanymostemPoniatowskiego[przyp.red.].
2APW,WarszawskiWydziałdlaOchronyPorządkuiBezpieczeństwaPublicznegoprzy
ZarządzieWarszawskiegoOberpolicmajstra(dalej:WWO),t.24,sygn.263,k.1–6[raport
osytuacjispołecznejwWarszawie,14.01.1914],tuk.5v.Por.teżA.Mistewicz,Z.Tucholski,
B.Rymsza,J.Rymsza,DwamostyWarszawy.150latMostuKierbiedziai100latMostuPonia-
towskiego,Warszawa2014.