Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrólestwoPolskieawładzewPetersburgu
23
względuwniniejszejpracyrewolucjiijejskutkompoświęconyzostałosobny
rozdział,koncentrującysięnachronologiitychburzliwychwydarzeń.Rewolu-
cyjnadynamikaizwiązanazniąeskalacjaprzemocywymagająbowiemchro-
nologicznegospojrzenianagenezękonfliktuinajegorozwójdorozmiarów
rewolucji,którarozlałasięnawszystkiepolskieprowincje.
Niebezznaczeniajestito,żewczasierewolucjistałosięjasne,jaksilny
odlat60.XIXw.byłwKrólestwiewpływrosyjskiegopanowanianastruk-
turyspołeczneizwiązaneznimiżądaniapolityczne.Wyznaczatotrzeciobszar
tematycznypodejmowanywniniejszejpracy.NaprzykładzieKrajuNad-
wiślańskiegoprezentujewięconaformacyjnywymiarimperialnegospra-
wowaniawładzy.Administracyjnyaparatsamodzierżawia,jegokadryoraz
wydawaneprzezeńiwcielanewżyciebiurokratycznepostanowieniamiały
siłęoddziaływania,któragłębokimpiętnemodcisnęłasięnaspołecznych
ipolitycznychprocesachtoczącychsięwKrólestwiePolskim.Praktykiimpe-
rialnegopanowaniazrodzonezinterakcjiaparatuurzędniczegoimiejscowej
ludnościtrwalewpłynęłynaprzemianyspołecznegoikulturowegokrajobrazu
polskichprowincjiiwyznaczyłyprzebiegliniifrontuwkonfliktachmiędzy
państwemaspołeczeństwem.Nawetwtychskutkachcarskichtechnikadmini-
stracyjnych,którebyłyniezamierzonelubprzeciwnedooczekiwanych,ujaw-
niasięichformacyjnycharakter,ponieważwyznaczałyoneramytransformacji
lokalnegopotencjałubudowaniarelacjispołecznychizwiązanychznimipro-
jektówkulturowych.
Wpływtendotyczyłtakżesamookreśleniaelitadministracyjnych–
czwartegogłównegotematupodejmowanegowniniejszejrozprawie.Samo-
określenietoniebyłobynajmniejzbudowanenastabilnychiniezmiennych
fundamentachprzekonańiwiedzy,leczstanowiłowielkośćzależną,podlega-
jącąciągłymprzemianom.Formyinterakcjiwewnątrzwspólnotykonfliktu
wKrólestwieoddziaływałynacarskichurzędnikówikształtowałyichwyobra-
żenianaswójwłasnytemat.Wtymzakresiecelempracyjestnakreśleniemen-
talnychhoryzontówfunkcjonariuszyaparatusamodzierżawiaijednoczesny
opistego,wjakisposóbzmieniałysięonewobliczuwyzwań,którychistotą
byłonegowanieprzezPolakówiŻydówlegalnegocharakterurosyjskiejobec-
nościwKrajuNadwiślańskim.Koncepcjeipojęciakierującedziałaniemcar-
skichurzędnikówpowstawałynaobszarze,wktórymnakładałysięnasiebie
wzajemnewpływylogikiaparatuurzędniczego,politycznychzałożeńwstęp-
nych,przyjmowanychprzeztychaktorówwmomencierozpoczęciapracy,jak
równieżwpływydynamikikontaktu,anierzadkoteżkonfrontacjizludnością
miejscową.WkonfliktowejkomunikacjizmieszkańcamiKrólestwakształ-
towałysięurzędniczewyobrażeniaoimperium,ojegozasadniczymcharak-
terzeiozagrożeniach,jakienanieczyhały,jakrównieżwyobrażeniaoroli,
