Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Zagadnieniaogólne
Opierającsięnatymrozróżnieniu,niektórzyautorzydzieląaccountability
nabierną(expost)iczynną(exante)23.
Istniejewielepłaszczyzn,naktórychocenamożebyćdokonywana,
np.polityczna(wtymdemokratycznej),legalistyczna,administracyjna.
Wzwiązkuztymróżnesąrównieżgremiadokonująceoceny(np.elektorat,
organnadrzędny,sąd)orazkryteria,wedługktórychdokonywanajest
ocena(np.kryteriapolityczne,zgodnośćzprawem),atakżekonsekwencje
(np.wynikwyborów,wotumnieufności,uchylenielubnieważnośćaktu,
równieżkonsekwencjeniesformalizowane,np.związanezreputacją)24.
Wydajesię,żezważywszynacharaktericeltakrozumianegomecha-
nizmuaccountability(expost)dopuszczalnebędziespojrzenienaproblem
deficytuaccountabilityzniecoinnejperspektywy,mianowiciepodkątem
ewentualnegodeficytukontroli.
1.2.2.Problemniewystarczającejkontrolidziałań
administracyjnychnapoziomiemiędzynarodowym
WocenieR.Stewartaprzeniesieniuwtakznacznymzakresiekompe-
tencjiregulacyjnychzpoziomupaństwanapoziomglobalnytowarzyszy
osłabieniemechanizmówkontrolidziałalnościregulacyjnej.Krajowesys-
temykontroliprawnejadministracjiulegająmarginalizacji.Toglobalne
reżimyregulacyjneokreślająstandardy,któresąnastępnierealizowane
przezregulacjękrajową.Zkoleimechanizmyprawnomiędzynarodowe
zasadzającesięnakoniecznościuzyskaniazgodypaństwanazawarcie
traktatuniesąskutecznyminstrumentemkontroli,ponieważregulacjajest
dokonywananapoziomieniższymniżtraktatlubwogólepozasystemem
traktatowym25.Zdaniemautorazarównoprocestworzenianormregula-
cyjnychnapoziomieglobalnym(niejawnenegocjacje,nieformalnemodele
działania,niewielkistopieńkontrolisądowej),jakinastępnieprocedura
przyjęciatychstandardówwprawieposzczególnychpaństw(częstobez
udziałuustawodawcy,atakżebezformalniezdeterminowanejprocedury
23A.Wille,Political-BureaucraticAccountabilityintheEUCommission:ModernisingtheExecutive,
WestEuropeanPolitics2010,vol.33,nr5,s.1096;M.Bovens,TwoConceptsofAccountability...,s.951.
24Pojęcieaccountabilityodnosisięnietylkododziałańwładczych,alerównieżdoinnegoro-
dzajuaktywności,wtymdziałalnościorganizacjipozarządowychczyprzedsiębiorców.Tezagad-
nienianiemieszcząsięjednakwprzyjętychgranicachopracowania.
25R.B.Stewart,GlobalRegulatoryChallenge...,s.695.
28
