Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
godoinstytucjipaństwowych,takichjakpolicjaiopiekaspołeczna,czydokrewnych–mają
zwykleskłonnośćdoprzypisywaniaswojemusamobójstwujedynegoszczególnegoznaczenia.
Analizatakichlistówjakoostatecznejformykomunikacjipomiędzysamobójcąaspołeczeństwem
pozwalanamzatemprzyjrzećsięokolicznościom,wjakichludzieodbierająsobieżycie.
III
NiniejszaksiążkapodejmujeróżneznacząceaspektysamobójstwawTrzeciejRzeszy.Zaczynasię
odprzedstawieniaważnegotłazokresuweimarskiegoiomawiaproblematykęsamobójstw
wNiemczechodklęski1918rokudoobjęciawładzyprzeznazistów.Wskaźnikisamobójstwrosły
dramatyczniewistniejącejkrótkoRepubliceWeimarskiej;destabilizacjaspołecznazdawałasię
popychaćzwyczajnychludzidopopełnieniasamobójstw,nawetjeśliprzypadkówtakichbyło
mniej,niżutrzymywałaczęśćwspółczesnych.Zwłaszczanaziściwiązaliwzrostpoziomu
samobójstwzklęską1918rokuorazrzekomąpolitycznąispołeczno-gospodarcząniedoląNiemiec.
Jakdaleceścisłebyłoowotwierdzenie?Następnieksiążkaprzechodzidosamobójstw
popełnianychwokresieodobjęciawładzyprzeznazistówdowybuchuwojny.Naziścitłumili
publicznądebatęosamobójstwachiświadomośćtegozjawiska,chociażjegowskaźniki
pozostawaływysokiewporównaniuzinnymikrajami;nazistowskieprześladowaniaiterror
skłaniaływieleosóbdoodebraniasobieżycia.DosamobójstwniemieckichŻydówwTrzeciej
Rzeszydochodziłowkontekścienazistowskiejpolitykirasowejiwymagająonedokładnego
omówieniawosobnymrozdziale.Aktytemożnapostrzegaćjakoostatniąpróbęzachowania
godnościisprawczościwśródkoszmaru„ostatecznegorozwiązania”.Listypożegnalnezapewniają
wyjątkowywglądwreakcjeniemieckichŻydównanazistowskieprześladowania.Dalejnastępuje
dyskusjaosamobójstwachwTrzeciejRzeszywokresiewojny.Podczasdrugiejwojnyświatowej
reżimnasiliłterror,aniektórzyludziepostrzegalitargnięciesięnaswojeżyciejakojedyne
wyjście.Poszczególneprzypadkisamobójstwwtymczasierzucająnoweświatłonaważnądebatę
wnajnowszejhistoriografii,amianowiciekwestię,wjakimstopniuniemieckiespołeczeństwojako
całośćwykształciłoideologicznąwięźznazistami.Radykalnynazistowskisposóbprowadzenia
wojnyialianckiebombardowaniawywieraływiększywpływnażyciecodzienneniżinne
wcześniejszewydarzenia.Wefragmencietymzostałytakżeomówionesamobójstwawojskowych
isamobójstwaczłonkówniemieckiegoruchuoporuprzeciwkonazistom.Ostatnirozdziałksiążki
poświęconyjestsamobójstwomuschyłkuTrzeciejRzeszy.Upatrujeichprzyczynwtymokresie
wpowszechnymwśródNiemcówpoczuciu,żewszystkozbliżasiędokońca.Analizujeich
okolicznościwodniesieniudonazistowskiejpropagandy,nazistowskiegokultuśmierciialianckiej
okupacjiNiemiec.Śmierć,zniszczenieiheroicznesamopoświęcenie,gotowośćdopopełnienia
samobójstwadlaNiemiecbyłykluczowyminazistowskimiideami,zwłaszczapodczasdrugiej
wojnyświatowej[25].Czysamobójstwanajwyższychrangąprzywódcówbyływogólezaskakujące,
jeśliwziąćpoduwagęnajnowszeopracowaniaocharakterzenazistowskiegosystemurządów?
ZakończenieomawiakrótkowskaźnikisamobójstwwpowojennychNiemczechiproponujenowe
podejściedohistoriiTrzeciejRzeszy.Niniejszaksiążkadotyczyzatemzjawiskasamobójstwa
wNiemczechodzakończeniapierwszejwojnyświatowejdoupadkuTrzeciejRzeszyorazjego
jednostkowegoistatystycznegooddźwięku,jakrównieżsocjologicznychipolitycznychpoglądów
natozjawisko.
