Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Kwestieteoretyczneiterminologiczne
czyć,żewewszystkichpaństwacheuropejskichposiadającychtrójszczeblowypodział
administracyjny,strukturypośredniezbliżonedopowiatów(np.prowincje),mają
mniejszeznaczenieniżgminyczyregiony27.
NajwiększąstrukturąsamorząduterytorialnegowPolscejestwojewództwo,bę-
dącezarazemjednostkąpodziałuterytorialnegodlaadministracjirządowej.Szesna-
ściepolskichwojewództwposiadacharaktersamorządowy(od1I1999),chociaż
wUniiEuropejskiejniewewszystkichpaństwachobszaryadministracyjneusytuowa-
netużponiżejszczeblakrajowego,czyliregiony,sąjednostkamisamorządowymi.
Najczęściej,takjakwPolsce,mamynatympoziomiedualizmwładzy,reprezentowa-
nyprzezadministracjesamorząduirządu.Średniadlawojewództwato:20powiatów,
155gminiok.2,5mlnmieszkańców.
Omawiającwspólnotylokalnefunkcjonującewramachkonkretnychstruktursa-
morząduterytorialnegonależyzdefiniowaćpojęcieadministracja.Łacińskiesłowa
ministrareoznacza„posługiwać”,„wykonywać”,„kierować”.Wrazzprzedrost-
kiem„ad”termintenprzyjąłsięwjęzykupolskim,atakżem.in.wefrancuskim
iwłoskimjakosynonimzarządu,czyteżwykonawstwa28.Administracjajestpojęciem
wieloznacznym,wujęciuprzedmiotowymjesttofunkcjazarządzania,organizowa-
nia,wykonawstwa,kierowaniaczymśitp.Wsensiepodmiotowymoznaczazespół
osóblubinstytucjępowołanądozarządzania,kierowaniaokreślonądziedziną.Po-
czątkiadministracjizwiązanesązpierwszymipaństwamistarożytnegoWschodu.
WśredniowieczurozwójadministracjibyłwypadkowąumacnianiawpływówKoś-
cioła.Nowożytnaadministracjaukształtowanazostaławdobiemonarchiiabso-
lutnejpoprzezinicjowaniedziałalnościorganizatorskiejirozwiązywaniekonkret-
nychspraw.
Współczesnaadministracjapubliczna(publicus–służącyogółowi)jestrodza-
jemdziałalnościprowadzonejprzezstruktury(organy)państwowe,samorządowe
ispołecznewcelurealizacjiokreślonychnormatywniezadańpublicznych,któreprzy-
pisanesąposzczególnymogniwomadministracyjnym.Zasięgtychdziałań,forma,tryb,
skutecznośćwyznaczająprzepisyprawnebędącepodstawądziałaniacałejadministra-
cjipublicznej.Wujęciuprzedmiotowymadministracjapublicznazajmujesięprzede
wszystkimzaspakajaniempodstawowychpotrzebspołeczeństwa,niebędączarazem
ukierunkowanąnaosiągnięciezysku.Jejdziałaniazwiązanesązwładząpolityczną,
zreprezentowaniempaństwa,mającharakterplanowyiprzybierająróżnorodną
postać.Natomiastwujęciupodmiotowymadministracjapublicznatogłównieapa-
ratadministracyjny,organyadministracyjneiichkompetencje.Podmiotyadministra-
cyjnepodlegająhierarchicznejzależności,majązdolnościkreacyjne(tworzenieno-
wychpodmiotów).Podmiotowośćadministracjitotakżejejbezosobowośćizawodowy
charakter29.
27J.Osiński,PowiataprocesykonsolidacjijednosteksamorząduwpaństwachUE,w:B.Nawrot,
J.Pokładecki(red.),SamorządponadgminnywPolsce,Poznań2004.
28J.Boć(red.),Administracjapubliczna,Wrocław2004,s.13.
29SystemadministracjipublicznejwPolsce,www.dsc.kprm.gov.pl/strona.php?id=26&id2=20,
31sierpnia2008.
