Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
VIARAMALDJIEVA
CzymzatemjestsamotnośćwowymzjednoczeniuzBogiem?Jakiewnioski
natentematprzynosianalizatekstówmistyków?
0.2.Wswoichpracachbadaczkajęzykamistyki,IzabelaRutkowska,pod-
kreśla,że:
językiemmistykiniezajmowalisięjęzykoznawcy.Napodstawiesłownikowych
wzmianekmożemywskazaćjedynierodzajlingwistycznychosobliwości,jakie
charakteryzująpodobneteksty,istwierdzić,iżjęzyktenstoiwopozycjidojęzyka
teologii–podobniejakjęzykosobistegowyznanianieprzystajedojęzykanauko-
wego.Opisyteponadtomogąsugerować,żetekstymistycznestanowiąkompozy-
cjęsamychmetafor,paradoksów,negacjiiniedopowiedzeń,stanowiączaszyfro-
wanepismazzaświatów4.
Idalej:
Trzebawięcwtymmiejscupodkreślić,iżwspomnianeśrodkijęzykowegowyra-
żaniastanowiąjedyniecechydystynktywne–charakterystycznedlatekstówmi-
stycznych.Konstrukcjajednaktychtekstów,dobórsłownictwaitoknarracjinie
odbiegajązbytnioodznanychwdanejepoceliterackiejstandardów–czytowzakre-
siepoezjiczyprozy.Mistycznedziełamożnawięc(anawetnależy)wpisaćwpoczet
innychtekstów.Każdybowiemzmistyków,jakodzieckoswojejepoki,pisałkultu-
rydanegokrajuiwiekutak,jakpisałosięwjegoczasach,wykorzystującwłaściwe
wtedywskazaniastylistyczne,bogactwoleksykalneorazwszelkienormyrządzące
konstrukcjąwypowiedzinapoziomiegrafii,ortografii,gramatyki,składni.Niektóre
zichdziełmogąświadczyćowyjątkowomocnymnacechowaniuemocjonalnymczy
zawieraćnieznanedotądmetafory,niespotykanezestawienialeksemówoprzeciw-
stawnymznaczeniu–nieoznaczatojednak,żesamaformaprzekazustałasięewe-
nementem,nowatorstwemwyznaczającymnowykierunekliteracki5.
IdączawynikamibadańI.Rutkowskiej,którepotwierdzaanalizawybranychna
potrzebytejpracytekstów,przyjmuję,żedotekstówmistykiwolno,inawet
należy,zastosowaćtesamenarzędziaanalizy,mającejustalićtreśćtytułowego
pojęcia,jakdopozostałychtekstówjęzykanaturalnego.
4
I.Rutkowska,Językmistykiwjęzykureligijnym.Próbaklasyfkacji,wdruku(komputeropis
udostępnionyprzezautorkę).TezętępotwierdzającytowaneprzezI.Rutkowskąfragmentyartyku-
łówhasłowychleksykonówisłownikówteologicznych,por.np.nMówieniemistykaoznaczazmaga-
niesięzniedostępnościąipowszedniościąistniejącegojęzyka.[ł]Językmistykistanowiprzeciwień-
stworacjonalnegomyślenia.Próbujeon–sugerując,wskazując,szukającpociemku–zapomocą
symboli,antyteziparadoksówzbliżyćsiędotego,coniewypowiedziane[ł]Przedewszystkim
jednakjesttojęzyknegacjitypowejdlateologiinegatywnejPseudo-Dionizego(vianegationis),
którawjęzykumistykisłużypotwierdzeniudoskonałościBoga,przekraczającejwszelkieformuły
iwypowiedzi.[ł]Językmistykiznapozatymformępoezji,któranadajesięzwłaszczadowyraże-
niadoświadczeniamiłości,psychologicznychreperkusjioblubieńczejrelacjidoChrystusaczywspół-
cierpieniazUkrzyżowanym.Właśniewpoezjimistycznejjęzykmistykiosiąganajwiększebogactwo,
jestnadzwyczajsugestywnyiwydałarcydziełaliteratury”(Leksykonmistyki,red.P
.Dinzelbacher,
tłum.B.Widła,Warszawa2002,hasłonjęzykmistyki”,cyt.za:I.Rutkowska,Językmistyki...).
5
Ibidem.
