Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
AnnaSitkowa
traWiesiołowskiego(zm.1620)iHieronimaWołłowicza(zm.1643),pochwali‑
lidzieło,jednakżeuznali,iżzawartewnimpolitycznepoglądymogąsięspo‑
tkaćzdezaprobatąszlachty.ZapewnepodwpływemtychopiniiGórnickipo‑
prawiłtraktat,złagodziłniektórepostulaty,aleniezdecydowałsięwydaćno‑
wejwersjidzieła20.
Składosobowywskazanegogronadygnitarzy,zktórychpołowajużnieżyła
wchwilipublikacjipoprawionejwersjitraktatu,wywoływałzastrzeżeniabada‑
czy21.NiedotyczyłyoneJanaZamoyskiego,podkreślasiębowiem,żeGórnicki
wywierałistotnywpływnakanclerza.Sporotwierdzeńipropozycji,zawartych
wRozmowiePolakazWłochem,przypominałoprojektreformyelekcji,zjakim
Zamoyskiwystąpiłnasejmiew1589roku22.Przyszłystarostawasilkowski(od
1559roku)iprzyszłyhetman(od1566roku)23pełnilifunkcjesekretarzykrólew‑
skichwkancelariiZygmuntaAugusta,zczasemGórnickistałsięgorliwymzwo‑
lennikiemkrólaStefanaBatoregoiZamoyskiego24,przezktórego,zdaniemSta‑
nisławaGrzybowskiego,nbyłtraktowanyraczejjakoprzyjaciel,zpełnymsza‑
cunkiem”25.
KontaktyGórnickiegozhetmanemZamoyskim,podobniezresztąjakzMi‑
kołajemKrzysztofemRadziwiłłemnSierotką”,znajdująpoświadczeniewzacho‑
wanejkorespondencji26,natomiastnliteracki”aspektkontaktówstarostytykociń‑
skiegozwojewodąwileńskimilustrujeepizod,związanyzrecepcjąjegodiariu‑
szapodróżydoPalestyny,SyriiiEgiptu.nWr.1592»peregrynarz«krążyłjuż
wodpisachwwąskimgronie,budzącżywezainteresowanie;miałnp.egzem‑
plarzŁukaszGórnickiizazgodą»Sierotki«wypożyczyłgodoodpisaniadwo‑
rzaninowikrólewskiemuAndrzejowiBoboli”27.
LiterackiezamiłowaniałączyłyGórnickiegorównieżzPiotremWiesiołow‑
skim,od1598rokumarszałkiemnadwornymWielkiegoKsięstwaLitewskiego.
KrólewskibibliotekarzofiarowałmuprzekładtragediiSenekipt.Troas(1589).
Zawartewprzypisaniuwspomnienieotym,jakstarostatykocińskiwrazzWie‑
20Por.J.Z.Lichański:SarmackiCastiglioneś,s.112.
21Por.np.R.Loewenfeld:ŁukaszGórnicki,jegożycieidzieła.Warszawa1884,s.157.
22S.Grzybowski:JanZamoyski.Warszawa1994,s.263.
23Por.M.Korolko:SeminariumRzeczypospolitejKrólestwaPolskiego.Humaniściwkance-
lariikrólewskiejZygmuntaAugusta.Warszawa1991,s.240.
24Por.R.Pollak:Wstępś,s.18.
25S.Grzybowski:JanZamoyskiś,s.263.
26NatematkorespondencjiGórnickiego(zprzywołaniemstanubadań)por.B.Kaczmarczy‑
kowa:Górnicianaś,s.1631172.
27H.Lulewicz:RadziwiłłMikołajKrzysztofzwanySierotkąh.Trąby.W:Polskisłownikbio-
graficzny.T.30.Red.E.Rostworowski.Kraków1987,s.358.Namarginesiewartoprzypomnieć,
iżJanKochanowskiprzekazałZamoyskiemuswąpracęnatematpolskiejortografii,akanclerzpo
śmiercipoetyoddałnówcennyrękopis”Januszowskiemu,któryopublikowałgowdziełkupt.Nowy
karakterpolski.Por.R.Pollak:Wstępś,s.25;P.Buchwald-Pelcowa:Dawnewydaniadzieł
JanaKochanowskiego.Warszawa1993,s.154.
