Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Liberietlibri.Zwydawniczychdziejówś
21
siołowskimnonętragedyjąSeneki,[ś]pospołu[ś]zKamiennejdoGrodnaja‑
dącnawozieczytali”28,RomanPollaknazwałnparukreskowymszkicemzżycia
naszejszesnastowiecznejelity”,zaśowąwspólnąlekturęłacińskiegodziełanna
woziewlokącymsiępolskimidrogami”uznałzanszczegółgodnypamięci”29.
WątpliwościbudziłyzkoleizwiązkiGórnickiegozpozostałymidostojnika‑
mi,wymienionymiprzezsynów.RafałLoewenfeld30zwróciłuwagę,iżEustachy
WołłowiczbyłwlatachosiemdziesiątychXVIwiekunmłodzieniaszkiem”inie
mógłpełnićrolincenzora”wobecRozmowyPolakazWłochem.RównieżBro‑
nisławCzarnikniepotrafiłwskazaćzwiązkówGórnickiegozwojewodąlubel‑
skimMarkiemSobieskimorazzWołłowiczami:Eustachym,biskupemwileńskim,
iHieronimem,pełniącymod1600rokufunkcjępodskarbiegonadwornego31.Fakt,
żeMarekSobieskinależałdogronaprotegowanychipowiernikówZamoyskiego32,
pozwalaprzypuszczać,żemógłznaćtraktatGórnickiegoiwypowiadaćnajego
tematopinie,zwłaszczażesłynąłnnietylkojakowiernysiłacz,aleiumysłnie‑
pośledni”33.KontaktyzWołłowiczami,szczególniezbiskupemEustachym,nota
beneprekonizowanymnabiskupstwowileńskie18maja1616roku,utrzymywał
zkoleiŁukaszGórnickisyn,któryzjegoinspiracjipodjąłsięprzekładudziełapt.
ParaenesisadsectarioslibriIIautorstwaJohnaBarclaya(158211621)34.
Wydajesięzresztą,żeinformacjępodanąprzezbracimożnainterpretowaćnie‑
coszerzejinieodnosićjejtylkodonrecenzowania”politycznychpropozycji,jakie
przedstawiałGórnickiwczasiebezkrólewiapośmierciStefanaBatorego.Bracia
zdawalisięwskazywaćgrononświadków”,czytającychRozmowęPolakazWło-
chemprzedjejopublikowaniemprzezSuskiego.Powołaniesięnaautorytetwybit‑
nychosobistościwypadapotraktowaćjakojedenzesposobów,służącychpoświad‑
czeniuautorstwaŁukaszaGórnickiego.Celemlistudedykacyjnegobyłabowiem
obronaprawojcadoRozmowyPolakazWłochem,która:
PochwalonaodIchM[iłoś]cibyła:jakota,ktoraodżadnegoczłowieka,ktory
sięwcnocie,rządzie,isprawiedliwościkocha,poganionabyćniemoże.Lecz
iżwniejwszystkosiętoprawiegani,counasludziomnabarziejsmakuje:nie‑
ktorerzeczy,mogłybybyćpodobnoprzeciwnymiwolnościrozumiane,choć
niesą:radaIchM[iłoś]cibyła:niepodawaćzaraznaświattegopisma:raczej
28Ł.Górnicki:Troas.W:Idem:Pisma.T.1ś,s.459.
29R.Pollak:Wstępś,s.20.
30Por.R.Loewenfeld:ŁukaszGórnickiś,s.157.
31Por.B.Czarnik:ŻywotŁukaszaGórnickiegoś,s.59160.
32H.Gmiterek:SobieskiMarekh.Janina.W:Polskisłownikbiograficzny.T.39.Red.H.Mar‑
kiewicz.Warszawa1Kraków199912000,s.502.
33S.Grzybowski:JanZamoyskiś,s.263.
34JakpisałŁukaszGórnicki1kanonikwarmiński,tobiskupWołłowiczrzuciłpomysł,naby
sarmatyczyznąodziany[utwórBarclaya1A.S.]naświatkiedywyszedł”.Por.Ł.Górnickisyn
[Listdedykacyjny].W:J.Barclay:Paraenesis,tojestnapominanieiprzestroginowowiernych,
ksiągdwoje.Kraków:FranciszekCezary1628,k.[2r.].