Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czymyliliśmysię,czującsięurażeni?Wczasopiśmieopubli-
kowanoartykuł,któryzawierałniezwykleodważnetwierdze-
nia–twierdzenia,które,jeślitylkoprawdziwe,byłybynietylko
interesującedlapsychologów,lecztakżecałkowiciezrewolu-
cjonizowałybynaukę.Wieśćowynikachbadańprzedostałasię
doopiniipublicznejizyskałyznacznyrozgłoswpopularnych
mediach,czegoapogeumbyłozaproszenieBemadoemitowane-
gowpóźnychgodzinachwieczornychtalkshowTheColbertRe-
port,wktórymgospodarzukułpamiętnesformułowanieonpo-
dróżującejwczasiepornografii”5.Jednakredaktorzynawetnie
rozważylimożliwościopublikowaniapowtórkibadania,które
podważyłobyustaleniaBema6.
Wtymczasiepojawiłasięinnasprawa,którarównieżspo-
wodowała,żepojawiłysięniepokojącepytanianatematobecne-
gostanupraktykinaukowej.nScience”,powszechnieuznawane
zajednoznajbardziejprestiżowychczasopismnaukowychna
świecie(drugieponNature”),opublikowałoartykułDiederika
Stapela,psychologaspołecznegozUniwersytetuwTilburgu
wHolandii.Wartykule,zatytułowanymCopingwithChaos
(Poradzićsobiezchaosem),opisanokilkabadańprzeprowa-
dzonychwlaboratoriuminaulicy,zktórychwynikało,żelu-
dzieokazywaliwięcejuprzedzeń–ipopieraliwięcejstereoty-
pówrasowych–wbardziejzdezorganizowanymlubbrudnym
5
TheColbertReport,TimeTravellingPorn–DarylBem,2011;https://www.cc.com/
video/bhf8jv/the-colbert-report-time-traveling-porn-daryl-bem
6
Pokilkukolejnychchwilachfrustracjiostatecznieopublikowaliśmyartykułwin-
nymczasopiśmienaukowym,S.J.Ritchieiin.,FailingtheFuture:ThreeUnsuccess-
fulAttemptstoReplicateBem’s„RetroactiveFacilitationofRecall”Effect’,PLOS
ONE2012,7,nr3,e33423,https://doi.org/10.1371/journal.pone.0033423.Warto
zauważyć,żeczasopismoopublikowałojednakstatystycznąkrytykębadaniaBema
(E.-J.Wagenmakersiin.,Whypsychologistsmustchangethewaytheyanalyzetheir
data:thecaseofpsi:commentonBem,nJournalofPersonalityandSocialPsychol-
ogy”2011,100,nr3,s.426–432;
https://doi.org/10.1037/a0022790
),podobnie
jakodpowiedźBemaijegowspółpracowników(D.J.Bemiin.,Mustpsychologists
changethewaytheyanalyzetheirdata?,nJournalofPersonalityandSocialPsy-
chology”2011,101,nr4,s.716–719;
https://doi.org/10.1037/a0024777
).Alenadal
nawetnierozważyliopublikowaniapróbypowtórzeniabadania.Wdalszejczęści
książkizobaczymy,żeredaktorzytegoczasopismawkońcujednakzmienilizdanie
wtejkluczowejkwestii.
4
WSTĘP
