Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
RozdziałI
FunkcjakontrolnaSejmu.Funkcjatauznawanajestwnauceprawakon-
stytucyjnegozajednązdwu–obokfunkcjiustawodawczej–podstawo-
wych(pierwszoplanowych)funkcjitejIzby,awięczajedenzzasadniczych
(głównych)kierunkówjejdziałania.Wskazujesię,żefunkcjakontrolnajest
zarównoprzesłanką,jakikontynuacjąaktywnościustawodawczejorazkre-
acyjnej,którepozostawionebezkontrolimogąnieprzynieśćoczekiwanych
efektów.WrealizacjifunkcjikontrolnejDsplatająsię”elementyocenpolitycz-
nychiprawnych,społecznychiprofesjonalnych.Urzeczywistnianietejfunk-
cjiwcaleniemusibyćpowierzchowne,aleczęstookazujesięwszechstronne
iwnikliwe.Sytuacjatakaniezawszejestjednakprzesłankądlapozytywnych
ocenrezultatówfunkcjikontrolnej,aleczasamistanowiprzyczynęsporów
okształtprawnykontroli.
Sprawowanieprzezorganwładzyustawodawczej–Sejm,funkcjikon-
trolnejwstosunkudoinnychorganówpaństwowych,zwłaszczazaśwsto-
sunkudorządu,organunależącegodowładzywykonawczej,oddzielonej
iwznacznymstopniusamoistnej,uzasadnianejestwielomaargumentami
naturyustrojowej,spośródktórychnajistotniejszewydająsiętewynikające
znaczelnychkonstytucyjnychzasadustrojupolitycznegopaństwa.Funkcja
kontrolnaSejmujesttakżekonsekwencjąprzyjęciawRPzracjonalizowanego
parlamentarnegosystemurządów,wktórymfunkcjaustawodawczastymu-
lujefunkcjękontrolną,arealizacjaobufunkcjipozwalaparlamentowistać
siędemokratycznąprzeciwwagąwładzywykonawczej65.Ztychzapewne
względów,jakpiszeR.Mojak,funkcjakontrolnajestuznawanaDzakościec
parlamentarnegosystemurządów”66.
FunkcjakontrolnaSejmuposiadauniwersalnycharakter,wyrażającysię
wdosyćszerokimzakresiepodmiotowymtejfunkcji,objęciemniąwielu
organówpaństwowych,zwłaszczanaczelnych,wrozległymjejzakresie
przedmiotowymorazwmożliwościstosowaniaróżnorodnychocenwdzia-
łalnościkontrolnej.Wzwiązkuztympojawiasięwpraktyceustrojowej,
sygnalizowanajuż,trudnośćmerytorycznegowyodrębnieniazcałokształtu
działalnościSejmujegofunkcjikontrolnej,copowoduje,żemamydoczy-
nieniazpewnąwzględnościąwzakresieodróżnianiafunkcjikontrolnejod
innychfunkcjiSejmu.Działaniaocharakterzekontrolnymorazparakontrol-
nymsąbowiemtreściąznacznejczęścipracparlamentarnychprowadzonych
przezSejmorazjegoorgany.
FunkcjękontrolnąrealizujeSejmprzedewszystkimsamodzielnie,zogra-
niczonymudziałemSenatu,którywprzypadkuniektórychjedyniedziałań
65Por.J.Jaskiernia,[w:]P
.Chmielnicki(red.),Konstytucyjny…,op.cit.,s.97;M.Kruk,
Funkcja…,op.cit.,s.7;Z.Czeszejko-Sochacki,Prawo…,op.cit.,s.168.
66R.Mojak,Funkcja…,op.cit.,s.121.
