Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
wzrost,tyletylko,żeinneemocjewiążąsięzutratąwartości,ainnezich
nabywaniem.Seksualnośćczłowieka,zwłaszczawwymiarzebiologicznym,
podlegatakiemurytmowizmian.Wjegowynikutakiecenionekulturowo
wartości,jakwysokazdolnośćdoerekcjiiejakulacjiumężczyzn,zmniej-
szająsię,zanikającwpewnychokolicznościach.Rytmzmianbiologicznych
jestnieodwracalnyimimowysiłkówmedycyny–stały(Stuart-Hamilton,
2006).Ztymwiążesięsposóbichwartościowania,zgodniezktórym
cechyskojarzonezmłodością(siła,sprawność,świeżość)zyskująoceną
dodatnią,acechyzwiązanezestarością(bezsilność,niesprawność,
zużycie)–ujemną.Ocenakierunkuwpływuczynnikówbiologicznych
byłabydośćjednoznaczna:wrazzupływemczasu,poprzekroczeniu
pewnegoprogu,następujenieuchronnastratacennychwartości,warunki
realizacjipotrzebyseksualnejulegająpogorszeniuinależyliczyćsię
wyłączniezespadkiemczerpanejztegopowodugratyfikacji.
Rozwójpsychospołecznynatomiastniemusibyćujmowany–iwno-
wychkoncepcjachniejest–wedługschematu:wzrost–utrzymanie
poziomu–regres.Możliwyjesttuschematwymienialności.Przechodze-
nieprzezposzczególneetapyżyciaoznaczawymianępewnychsprawności
izwiązanychznimiwartościnainne,coniewiążesięzjednoznacznym
zastępowaniemwartościocenianychwyżejwartościamiocenianyminiżej.
Klasycznymprzykłademprzemianpsychospołecznychjestnabywanie
doświadczeńseksualnych.Przechodzenieoddzieciństwapoprzezdoros-
łośćdostarościwiążesięzkumulowaniemdoświadczeńseksualnych,ze
wzrostemznajomościwłasnychpreferencji,zpogłębionymwglądem,
któretoumiejętnościmogąstanowićpodstawędowzrostusatysfakcji
seksualnejipoprawyjakościdoznań.Prosterachunkiprzydatnenagruncie
biologicznym,gdziesprawneciało–walormłodości–jestzawszezaletą,
aniesprawność–cechastarości–zawszewadą,tutajzaczynajązawodzić.
Przeciwnie,wmiaręprzesuwaniasięnaosiżyciapojawiaćsięmogąnowe
wartości,niedostępneosobommłodym,nadająceseksualnościnowy
wymiar.Stawiająoneczłowiekawsytuacji,wktórejdopierostrata
pewnychwalorów(naprzykładwytrzymałościfizycznejtypowejdlaosób
młodych)jestwarunkiemuzyskaniainnych(Erikson,2002).Iaby
skomplikowaćitakjużtrudnąsytuację,należydodać–warunkiem
dającymszansę,aniepewnośćuzyskaniaczegośowiększejczychoćby
porównywalnejwartości.Dobrymprzykłademmożebyćnabytabiegłość
wreagowaniunasygnałyseksualne,zapewniającawzrostpoziomu
satysfakcjiseksualnej–ocenianadodatnio–iwypierającaniezręczność–
16
ocenianąujemnie,aletylkoprzezosoby,dlaktórychmentalizacja
