Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Teoriaregionalnychkompleksówbezpieczeństwa
19
RKBtworzygrupapaństw,którewzakresiebezpieczeństwałączypewien
stopieńwspółzależności,coodróżniajeodokolicznychregionów.Geogra-
cznesąsiedztwonajczęściejodgrywanajważniejsząrolęwpostrzeganiu
granicregionów,ainterakcjezwiązanezbezpieczeństwemsąnajsilniejsze
międzyprzylegającymipaństwami.Nieoznaczatojednak,żegranicetakich
regionównakładająsięzawszenatradycyjnepodziałygeogracznelubgeo-
polityczne.
Autorzyteoriinietwierdzą,żepaństwaniesąpowiązaneglobalnąsiecią
współzależnościwzakresiebezpieczeństwa,alewciążpodkreślają,żewspół-
zależnośćtajestsilniejszamiędzyaktoramiztegosamegoregionu.Szczegól-
niewidocznajestonawobrębietegosamegokompleksuwwymiarachmi-
litarnym,politycznym,socjalnymiśrodowiskowym,awmniejszymstopniu
-wwymiarzeekonomicznym12.
WramachRKBDdeniowanesątrwałewzoryprzyjaźniiwrogości”,
któreDprzyjmująformęsubglobalnych,geograczniespójnychwzorów
współzależnościbezpieczeństwa”13.Jakzauważająautorzy,częstobędąone
wynikałyzczynnikówhistorycznych,takichjakdługotrwaławrogość(Gre-
cyiTurcy,ArabowieiPersowie,KhmerzyiWietnamczycy),lubkulturowych
icywilizacyjnych(Arabowie,EuropejczycyczymieszkańcyAmerykiPołu-
dniowej)14.
AktorzywramachRKBmogąpostrzegaćsiebiejakoprzyjaciół,rywali
lubwrogów.Podziałtenodnosisiędopoziomupotencjalnegozagrożenia
koniktemmiędzypaństwamitworzącymijedenkompleksorazzakresu,
wktórymistniejewspólnazgodacodozasadprowadzącychdodeeskalacji
koniktuiredukcjiużyciaprzemocy.Wformacji,wktórejdominujekon-
ikt,relacjemiędzypaństwamiopartesąnastrachu,rywalizacjiiwzajemnej
nieufności.Wreżimiebezpieczeństwapaństwapostrzegająsiebiejakopoten-
cjalnychwrogów,alesąwstaniepodjąćdziałania,któreredukująnapięcia.
Wpluralistycznejwspólnociebezpieczeństwapaństwaniezakładająwalki
międzysobą15.
Innatypologiaregionalnychkompleksówbezpieczeństwajakozmienną
przyjmujepolaryzację.Dzielisięonanaczterytypy:podstawowy(standard),
skupiony(centered)orazdwakolejne,któreznajdująsiępomiędzynimi16.
Podstawowytyptotaki,wktórympolaryzacjawcałoścideterminowana
jestprzezmocarstwaregionalneiżadnemocarstwoniedziałanapoziomie
globalnym17.Tentypmożemiećuni-lubmultipolarnycharakter.Odmiana
12Ibidem.
13Por.ibidem,s.45.
14Ibidem.
15B.Buzan,O.Wæver,J.DeWilde,op.cit.,s.12.
16B.Buzan,O.Wæver,op.cit.,s.59.
17ZdaniemautorówtakjestnaBliskimWschodzie,wAfryce,wAmerycePołudniowej
iwAzjiPołudniowej.Ibidem,s.55.