Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI
uchwaloneprzezposłówznaruszeniemzasaduJednakmonarchadysponował
możliwościązignorowaniawyrażonegosprzeciwu,kierującokreślonąustawę
doponownegogłosowanialubogłaszającbezwymaganejsankcji88uWdo-
datkuHkrólpoodmowieudzieleniaprzezSenatsankcjiuchwaleIzbyPoselskiej
mógłnakazaćtejżeIzbie[…]»abyporządniepostępowała«podrygoremjej
rozwiązania”89uZgodniezkoncepcjąNapoleonadotyczącąsposobufunkcjono-
waniaorganówprzedstawicielskichwpaństwachprzezniegotworzonychSejm
wKsięstwieWarszawskim,wtymrównieżSenat,nieposiadałyuprawnieńkon-
trolnychwobecwładzywykonawczej90uWświetlepostanowieńartu20obrady
SejmumiałyodbywaćsięcodwalatawWarszawieuJednakposiedzeniazwoły-
waneprzezkrólaHoznaczonymaktem”niemogłytrwaćdłużejniż15dniuWprak-
tyceSejmzebrałsiętylkotrzyrazyu
27listopada1815rucarAleksanderInadałkonstytucjęzwiązanemuzRosją
(namocypostanowieńKongresuWiedeńskiego)KrólestwuPolskiemu91uPrzed-
temcardokonałlicznychzmianwprojekcieopracowanymprzezkilkuosobowe
gronopolitykówzksięciemAdamemJuCzartoryskimnaczeleuOktrojowana
przezAleksandraIUstawazasadniczawprowadziłaustrójmonarchiikonstytu-
cyjnejuPełniawładzywykonawczejorazszerokieuprawnieniaustawodawcze,
wtymwyłączneprawodouzupełnianiakonstytucjipoprzeztzwustatutyorga-
niczne,należaładomonarchyuZapiskonstytucyjny,żenaródpolskiposiadać
będziewSejmiereprezentacjęzłożonązkróla,IzbySenatorskiejorazIzbyPosel-
skiej,tylkoformalnienawiązywałdotradycjiRzeczypospolitej,tjudotrzechsta-
nówsejmującychuWpraktycepozycjamonarchybyładominującau
ProblematykaSenatuzostałauregulowanawodrębnymrozdziale,którybył
podzielonynasiedemartykułówuWświetlepostanowieńzawartychwKonstytu-
cjiIzbapierwszastanowiłareprezentacjęksiążątkrwicesarsko-królewskiej,czyli
przedstawicielipanującegoroduRomanowów,biskupów,wojewodówikaszte-
lanówuLiczbasenatorów-członkówIzbypierwszejniemogłaprzekraczaćpoło-
wywolumenuposłówideputowanychdogmin,którzyzasiadaliwIzbiedrugieju
WpraktycedoSenatuKrólestwaPolskiego(Kongresowego)wchodziło64do-
stojników(dziewięciubiskupów-wtymbiskupunicki,18wojewodówi37kasz-
telanów)mianowanychdożywotnioprzezkrólauKandydacinasenatorówmusieli
88
WuWitkowski,HistoriaadministracjiwPolsce1764-1989,WyduNaukuPWN,Warszawa2007,
su106-107u
89
AuAjnenkiel,SpóroistnienieSenatuwprocesiestanowieniakonstytucjiz1921ru,[w:]Senat
wIIiIIIRzeczypospolitejPolskiej.MateriałyzkonferencjizorganizowanejpodpatronatemMarszałka
SenatuRPprof.LonginaPastusiakaw80.rocznicępierwszegoposiedzeniaSenatuwIIRP27listopada
2002ru,WyduKancuSenatu,Warszawa2003,su26u
90
SuGrodziski,Parlamentaryzmnaziemiach…,su105u
91
UstawakonstytucyjnaKrólestwaPolskiegoz27listopada1815r.,[w:]MuBorucki,Konstytucje
polskie…,su49-67u