Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury

Bożena Hrynkiewicz-Adamskich

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-2471-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

500

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Hrynkiewicz-Adamskich, Bożena. Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury. Red. . Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2012, 500 s. ISBN 978-83-232-2471-6

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Hrynkiewicz-Adamskich, B.

T1 Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

PP Poznań

YR 2012

SN 978-83-232-2471-6

Bibliografia BibTex:

@Book{ 106881, author = "Hrynkiewicz-Adamskich, Bożena", editor = "", title = "Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza", year = "2012", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-2471-6" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Hrynkiewicz-Adamskich, Bożena

ED -

TI - Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

CY - Poznań

PY - 2012

SN - 978-83-232-2471-6

ER -

Netografia (standard APA):

Hrynkiewicz-Adamskich, Bożena. Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2012 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/siedemnastowieczne-imiennictwo-osobowe-polnocnej-rosji-na-tle-bozena-hrynkiewicz-adamskich-106881.

Wielki Ustiug, historyczna antroponomastyka rosyjska

Celem pracy jest zaprezentowanie do niedawna mało poznanych siedemnastowiecznych północnorosyjskich zasobów antroponimicznych oraz wniosków na temat dróg rozwoju imiennictwa osobowego w omawianym okresie. Przedmiot badań stanowią wszystkie zaświad...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-2471-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

500

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

1. Stan badań historycznej antroponomastyki rosyjskiej8
Wprowadzenie8
2. Z dziejów Wielkiego Ustiuga12
3. Księgi celne północnego szlaku rzecznego z lat 1633–1636 oraz 1678–1680 jako źródło materiału antroponimicznego14
4. Zamierzenia badawcze15
5. Perspektywa poznawcza17
6. Plan pracy19
Rozdział I. Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe połnocnej Rosji22
1. Typy nazw osobowych25
2. Charakterystyka poszczególnych kategorii antroponimicznych34
2.1. Antroponimy tradycyjne34
2.1.1. Composita słowiańskie34
2.1.2. Nazwy jednotematowe42
2.1.3. Nazwy odzawodowe137
2.1.4. Nazwy odmiejscowe146
2.2. Imiona chrześcijańskie160
2.2.1. Formy podstawowe162
2.2.2. Derywaty166
2.2.3. Przegląd odmian imion chrześcijańskich i form od nich pochodnych171
2.2.4. Listy frekwencyjne186
2.3. Pozostałe imiona zapożyczone190
2.4. Patronimika196
Rozdział II. Antroponimy słowiańskie jako wytwór kultury ustnej203
1. Wzory myślenia w kulturach tradycyjnych205
2. Pamięć zbiorowa i sposoby przekazywania informacji w kulturze bezpiśmiennej207
3. Przedchrześcijański światopogląd Słowian a ich imiona osobowe208
4. Utajnianie imienia u Słowian – świadectwa językowe a dane etnograficzne213
5. Ochrona przed złymi mocami – apotropaiony218
6. Projekcja przyszłości w słowiańskim imiennictwie osobowym219
7. Budowa morfologiczna imion słowiańskich a ich funkcje mediacyjne222
8. Funkcja zachowawcza słowiańskich antroponimów226
9. Refleksy słowiańskiego kodu kulturowego w tradycyjnych odapelatywnych nazwach osobowych228
9.1. Antroponimy motywowane przez słownictwo opisujące porządek kosmiczny229
9.2. Antroponimy motywowane przez nazwy nawiązujące do świata roślin232
9.3. Antroponimy motywowane przez nazwy gatunków fauny239
9.4. Antroponimy motywowane przez nazwy produktów spożywczych249
9.5. Antroponimy motywowane przez nazwy instrumentów muzycznych253
9.6. Antroponimy motywowane przez nazwy przedmiotów ostrych (także do uderzania, bicia)254
9.7. Antroponimy motywowane przez nazwy przedmiotów wyplatanych256
9.8. Antroponimy motywowane przez nazwy nieczystości, brudu256
9.9. Antroponimy motywowane przez nazwy ekskrementów257
9.10. Antroponimy motywowane przez nazwy części ciała ludzkiego lub zwierzęcego258
9.11. Antroponimy motywowane przez określenia chorób259
9.12. Antroponimy motywowane przez nazwy odzieży260
9.13. Antroponimy motywowane przez nazwy związane z religią i demonologią262
9.14. Antroponimy nawiązujące do tradycyjnej numerologii264
9.15. Antroponimy odwołujące się do słowiańskiej symboliki chromatycznej268
9.16. Antroponimy motywowane przez określenia prześmiewców269
9.17. Antroponimy motywowane przez określenia osób wielomównych271
9.18. Antroponimy motywowane przez nazwy wykonawców zawodów w kontekście obrzędów przejścia271
9.19. Nazwy osobowe motywowane przez etnika i nazwy odmiejscowe jako świadectwo archaicznej opozycji swój : obcy276
10. Uwagi końcowe278
Rozdział III. Echa reform cerkiewnych – przebudowa fundamentów kultury281
Rekapitulacja291
Bibliografia z wykazem skrótów źródeł298
Wykaz pozostałych skrótów318
Inwentarz nazw osobowych320
Personal names in Northern Russia vs. local culture (17th C.). Summary497

1.Typynazwosobowych

Dziedzictwoepokiprasłowiańskiejstanowiłymotywowaneapelatywamiimio-

nadwóchzasadniczychtypów:złożenianominalnewrazzeskróceniamiod

nichorazantroponimyjednotematowe.Będącnaturalnymwytworemjęzyko-

wym,imionatradycyjneregularnietworzyłyderywatyzużyciemśrodków,jakimi

wowymstadiumrozwojudysponowałyjęzykisłowiańskie.KontaktyzNorma-

namizaowocowałyzapożyczeniemgrupyimionwłasnychogermańskiejpro-

weniencji,nieporównywalnejwszelakoliczebniezezbioremimionprzejętych

wrazzchrystianizacją,wśródktórychbyłysemickieimionabiblijneorazimio-

naświętychstarochrześcijańskichpochodzeniagreckiegoiłacińskiego.Imio-

naobcepodlegałyzczasemadaptacjifonetycznejimorfologicznejwsystemie

językastaroruskiego.Modelederywacyjneimionzapożyczonychukształtowały

siępodwpływemtradycyjnychschematówtworzeniaformpochodnych,zwłasz-

czaderywatówodcompositówsłowiańskich.Wokresieformowaniasiępaństwo-

wościruskiejzostałoponadtozainicjowaneprzechodzenieodjednostopniowego

dowielostopniowegosystemunazewniczegowzwiązkuzzaszczepieniemobce-

gozwyczajuregularnegoużywaniapatronimików.Świadectwemwielowiekowych

kontaktówzludaminieindoeuropejskimi,wszczególnościałtajskimi,byłyimio-

naosobowezapożyczonezjęzykówtychludów.

Spostrzeżeniapoczynionewtrakcieanalizynazwosobowychzsiedemnasto-

wiecznychksiągcelnychpozwalająmówićodługotrwałejkoegzystencjinaRusi

dwóchsystemówimienniczych-tradycyjnegoichrześcijańskiego4.Zgromadzo-

nymateriałantroponimicznypokazuje,żeobokobowiązującegooﬁcjalnieod

przyjęciachrztuprzezRuśsposobunominacjizapomocąimieniachrześcijańskie-

goprzezcałestuleciautrzymywałysięsposobytradycyjne.Wprawdziepostępy

chrystianizacjisprawiały,żeimionachrześcijańskiestopniowowypierałyrodzime

imionasłowiańskiezoﬁcjalnychdokumentów,jednakżejeszczewpierwszejpo-

łowieXVIIwiekuteostatniebyłyszerokoreprezentowanewzabytkachpiśmien-

niczych.

Należydodać,żeobokewidentnychzmianbazyleksykalnejantroponimii

staroruskiej,jakiepociągnęłazasobąewangelizacja,przyniosłaonazesobą

alfabetyzacjęorazwpłynęłanaznaczneprzyspieszenierozwojustrukturpań-

stwowych.Zczasemwoﬁcjalnychkontaktachkoniecznościąstałasięprecyzyjna

identyﬁkacjaprzedstawicieliwszystkichwarstwspołecznych.Osiąganojąpo-

4Współistnienieodmiennychsystemówimienniczychmożnaobserwowaćiwspółcześnie

uludów,którezostałyobjętedziałalnościąewangelizacyjnąstosunkowoniedawno,wtymtak-

żezamieszkującychnaterytoriumRosji,m.in.Buriatów(Дарбеева1970)iJakutów(Гриценко

1970).ZinnychprzykładówprzywołaćmożnaludyBantuwKongo-Zairze,któremimokoloni-

zacjibelgijskiejiprowadzonejchrystianizacjizachowałytradycyjnysystemnazewniczy(Львoвa

1986).

Brak wyników

Siedemnastowieczne imiennictwo osobowe północnej Rosji na tle lokalnej kultury

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra