Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WprOWADzENiE
rodzajównieświadomości:jedenznichoznaczastan,wktórym
znajdująsięmyśliniebędącewdanejchwiliwpoluświadomości,
druginatomiastodnosisiędopewnegosystemu,którycharakte-
ryzujesięspecyficznądynamiką,aojegoistnieniuświadcząpewne
pośrednie,aczkolwiekprzekonującedowody(Freud,1900/2015).
Wielewskazujenato,żeautorDowcipułniebyłczłowie-
kiempozbawionympoczuciahumoru.Znanawśródjegobiogra-
fówanegdotagłosi,żekiedyzmuszonydoopuszczeniaojczyzny
w1938rokuFreudmiałpodpisaćzaświadczenieowłaściwym
traktowaniugoprzezwładze,dodałodsiebieuwagę,żekażdemu
serdeczniepolecausługigestapo(Quinodoz,2004).Naturalnie
niemógłwiedzieć,żejegoczterysiostryzostanąwkrótcezamor-
dowaneprzezhitlerowców(KästneriSchröder,1997).
Austriackibadaczbyłprzekonany,żedowcipnależyuważaćza
zjawiskoodrębneodinnychzbliżonychformijakotakiepoddać
szczegółowemubadaniu.Dowcipnośćniejestwięcwjegodziele
synonimemkomiczności,żart(derScherz)natomiastjestwpraw-
dziespokrewnionyzdowcipem,lecznaszczególnychzasadach,
którymFreudpoświęcadośćszczegółoweomówienie(Freud,
1905b/1997).Choćdowcipniepokrywasięzkomiką,kwestiaich
wzajemnychzależnościjestzłożonaidopieroszczegółowaanaliza
ostatniegorozdziałuDowcipuijegostosunkudonieświadomości
pozwalanawyciągnięciewmiarępewnychhipoteznatemattego,
jakierozwiązanieznalazłdlaniejojciecpsychoanalizy.Problema-
tycznymożebyćrównieżstosunekdowcipudohumoru.Tym
ostatnimzająłsiębadaczwkońcowejczęściwyżejwymienionej
książkiorazwkrótkimesejuzatytułowanympoprostuHumor.
Wydajesię,żetakipodziałwobrębiezjawiskwywołującychśmiech
pozostajeautorskimpomysłemFreudainiepokrywasięzesto-
sowanązwyklewdziedziniebadańnadśmiechemklasyfikacją,
gdziekomikabądźhumorsątraktowanejakokategorienadrzędne
(por.np.Dziemidok,2011).
WartotakżezwrócićuwagęnakwestięprzekładuFreudow-
skichterminów.AutorDowcipuijegostosunkudonieświadomości
9
