Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SKRYPTYLOSU
Podkreślającfunkcjęswojejpodmiotowości(uautoskryp-
towania”),OdyseusziArtemidawskazująnawarunki,wja-
kich(idziękiktórym)funkcjatamożesięrealizować.Warun-
kiteobejmują:—modelwspólnejrzeczywistości,zakładanej
—zgodnieztradycjągrecką—przezbogów,ludzi,żywioły,
roślinyizwierzęta(Arystoteles1990:572-576);—przyjęcie
zewnętrznychdeterminant/siłprzeznaczenia(Lachesis,Zeus)
jakoogólnej,ontologicznejzawartościskryptów,wewnętrzu
którychprojektowanajestwłasnabiografia.EricBerneuznał
współcześnieskryptyzasiłyrządząceprzeznaczeniem—od-
wróciłwięcwpewnymsensieklasycznąrelacjęmiędzyonto-
logicznymaepistemologicznymijęzykowymźródłemskryp-
towychwzorów.Wprowadziłteżkonsekwentniezasadęumi-
topoetyckiegoodwrócenia”winterpretacjipostacibóstw,uj-
mującjeprzedewszystkimjakoprojekcjęrodzicówtranscen-
dowanąihiperbolizowanąwobszarzekultury.Bernewyróż-
nił:u(1)demoniczneprogramowanierodzicielskie,wspoma-
ganeprzezwewnętrznygłoszwanyprzezstarożytnychdaj-
mon;(2)konstruktywneprogramowanierodzicielskie,wspo-
maganeprzezzaufanieżyciu,zwanedawniejphisis;(3)siły
zewnętrzne,zwanedodzisiajPrzeznaczeniemi(4)niezależne
aspiracje,dlaktórychstarożytniniemieliludzkiegoimienia,
gdyżbyłyonewówczasgłównieprzywilejembogówikrólów”.
ZsiłamitymipołączyłBerneczteryrodzajedrógżycia:skryp-
tową,przeciwskryptową,wymuszonąiniezależną(2013:76).
KonceptczterechdrógżyciawujęciuBernegokoresponduje
zinterakcyjnymimodelamibiografii,opartyminadynamice
wielowarstwowychrelacjiuja/środowiskonaturalneispołecz-
ne”,sformułowanymiprzezFritzaSchütze.Wyodrębniłon
czterypodstawowerodzajedoświadczeniabiograficznego.
Pierwszeznichwarunkowanejestprzezczynnikizewnętrzne,
niezależneodpodmiotuiwspólnoty,np.choroba,kalectwo,
wojna,katastrofy,amówiącszerzej—wszelkiesytuacje
krytycznegenerowaneprzeznaturę,psychofizycznośćczło-
wiekaorazwarunkispołeczne.Drugirodzajdoświadczenia
toautonomiczneprojektowanieindywidualnegoizbiorowego
12
