Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmierzchczyrenesanszakładowejresocjalizacji
31
bramą.Itu,itamosadzenipozbawienisąwolności.5Problem,jakisiętupojawia,
dotyczyćmożezagadnieniazwiązanegoztym,żepolskiepoprawczakitonaogół
wylęgarnieprzestępców,nikogoniepoprawiają,araczejpsują’’.6
Resocjalizacjazakładowawczorajidziś
Naproblemrozwojuzakładowejresocjalizacjiniesposóbspojrzećbezod-
niesieniasiędojejhistorii.Początkówzorganizowanychoddziaływańwychowaw-
czychwobecjednostekniedostosowanychspołeczniemożnadoszukiwaćsię
wsystemachresocjalizacyjnychamerykańskichizachodnioeuropejskich.Wzasa-
dziewszystkieonebyłyinicjatywąkonkretnychdziałańnarzeczwychowywania
bardziejaniżelikarania,zktórymutożsamianoskazanienapobytwzakładzie
karnym.Jednymzpierwszychzakładówtegotypudlanieletnichprzestępców,
zaliczanychdozakresurepubliksamorządowych,byłoAmerykańskieReformato-
riumwBostonie,założonew1826rokuwrezultacieprzywilejuuchwalonegoprzez
parlamentstanuMassachusetts.7Byłtozakładpozostającynautrzymaniumera
miastaiprzeznaczonydladziewczątichłopcówwwieku11–12lat.Jegopierwszym
kierownikiembyłWalles,traktującyswychwychowankównietylkojakoczłonków
wolnegospołeczeństwa,alerównieżjakopotencjalniegodnezaufaniaiwniedalekiej
przyszłościpełnowartościowejednostki.Jegosystemprogresywnyznajdujedodziś
uzasadnionąakceptacjęwgronielicznejreprezentacjipedagogówresocjalizują-
cych.Wtamtymjednakczasie,podwpływemzdecydowanejkrytykijegodzieła
(zaleconomuwprowadzeniewzakładziewięcejpracyidozoru),zrezygnowałonze
współpracyzwładzamimiejskimiiotworzyłswójprywatnyzakładdlategotypu
młodzieży.8
Dostrzeżenie,żejednostkiprzestępczemogąbyćosobamiwpewnymsensie
chorymi,skłoniłodozainteresowaniasięnimiodstronyich,,leczenia’’.Stanowisko
toznalazłoswoichzwolennikówidodniadzisiejszegowieluprzedstawicieli
resocjalizacjiprzyjmuje,żeodpowiedniepodejścieiwłaściwaterapiatonajlepsze
środkioddziaływanianajednostkęwykolejoną.Wydajesiętozewszechmiar
właściweprzynajmniejprzezwzgląd,żekażdyprzypadekjednostkispołecznie
niedostosowanejtoczłowiek,któremunależysiępomoczestronyinnychwaspekcie
przystosowaniadozachowańspołeczniewartościowych.
Jednostka,mającświadomośćswegoprzestępczegozachowania,niejednokrotnie
samapragnienaprawićiwpewnymsensie,,odpokutować’’popełnionegrzechy.
WartykuleSumiennimordercyJanDziadujzauważył,żenawetpowielulatach
5Por.E.Gietka,P.Pytlakowski,Odstawienidokąta,,,Polityka’’2006,nr46(2580),s.4–12.
6Por.D.Kowalska,I.Ryciak,Jakpoprawiaćpoprawczaki,,,Newsweek’’,5marca2006,s.78–83.
7Por.M.Kalinowski,Europejskiesystemyresocjalizacjinieletnich,WSiP,Warszawa1991,s.95in.
8Por.ibid.,s.97.
