Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13S.Freud:Wykładyze
wstępudopsychoanalizy.Nowy
cykl.W:Idem:Wykłady.Tłum.
R.Reszke.Warszawa2010,
s.466.
14Freudarekonstrukcja
fabułyzob.Gradiva,s.9-28.
12
konstytuująsięnatymsamympolu.OwopoletoUprzestrzeń
pomiędzypozytywnąnaukąaludowymiprzesądami"(L’inconscient
esthétique,s.44).Wszakżejakomotyw,którynajmocniejwyraża
współistotowośćobuformnieświadomości,Rancièrewyznacza
Uwielkąfreudowskąregułę",wedługktórejnieznaczącedetalenie
istnieją(L’inconscientesthétique,s.37).Freudzaliczasięwtenspo‑
sóbdogronateoretykówUhermeneutycznej"tendencjiwewnątrz
estetycznegomodusunieświadomości.Jestonawyrazempierwszej
zwymienionychformujęciaidentycznościmyśleniainiemyślenia:
zawarcialogosuwpathosie.Rolętego,comożnabynazwaćmeto‑
dycznąstałą,odgrywawramachtegopodejściaprocestranskrypcji
iinterpretacjiniemychznaków.Każdyzelementówzmysłowejrze‑
czywistościjesttutaj-nasposóbUwszystkoprzemawia"Novalisa,
ciemnegolasusymboliBaudelaire!a,aletakżezzastosowaniem
FreudowskiejmetodyinterpretacjimarzeńsennychlubMarksi‑
stowskiejanalizyfetyszyzmutowarowego(L’inconscientesthétique,
s.38)-rozumianyjakozakodowanyfragment,śladhistorii,która
możezostaćodkrytawprocesieinterpretacji.Wystarczywspo‑
mniećFreudowskieUgdziebyło»to«,tammabyć»ja«"13ś
Tymzatemjestsproblematyzowanawspółistotowość(consub-
stantiality)estetycznejifreudowskiejnieświadomości.Przeciwko
akcentacjisurowej,nieprzedstawialnejasensownościegzystencji,
którajestcharakterystycznadlazawarciapathosuwlogosie,Freud
lgniedojednoznacznejpreferencjihermeneutycznegomodusunie‑
mejmowy.Taniezgodnośćprowadzidotego,żeFreudopuszcza
poleestetycznejrewolucji,aidentycznośćlogosuipathosuteorety‑
zujewobszarzeprzedstawieniowegoporządkusztuk(L’inconscient
esthétique,s.57).
TezętęRancièreudowadnianaprzykładziedwóchdziełFreuda.
WksiążcepoświęconejGradivieWilhelmaJensenaFreudwypra‑
cowujeetiologięNorbertaHanolda,głównejpostacinoweli.Uczuć
Uniemożemyująćinaczej,jaktylkodziękipowiązaniuichzwyob‑
rażeniami"(Gradiva,s.34):obłędHanoldakonstytuujesięwokół
antycznegoreliefumłodejkobiety.Pasja,którąreliefwywołuje
wmłodymstudencie,wychodzidalekopozajegozainteresowania
naukowe.Hanoldruszawdalekąpodróżśladamiwyimaginowa‑
nejegzystencjiGradivy(takochrzciłdziewczynęzpłaskorzeźby).
Wpewnymmomencieichdrogikrzyżująsię.Jednakdalejwtekście
wychodzinajaw,żetaknaprawdęchodzioZoêBertgang,dawną
przyjaciółkębohaterazdzieciństwa.WżarzeswojejpasjiHanold
zapomniałzarównooZoê,jakiosympatii,jakądoniegożywiła.Zoê,
drogądesublimacji,odblokowujeobłędHanolda,tymsamymczyni
zadośćmiłosnemuwątkowiopowieści.DziełoJensenakończysię
scenąślubu14.JednakżeFreudnieaprobujetakiego,Ugwoliukon‑
tentowaniaczytelniczek"(Gradiva,s.61),nakierowanegozakoń‑
OndřejKrochmalny