Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Awówczassynowiezauważyli,żeojciecprzekazałimpewne
doświadczenie;niewzłocietkwibłogosławieństwo,lecz
wpilnejpracy.Takiedoświadczenia,groźnieczydobro-
dusznie,wpajanonamnadługoprzedtem,nimzdołaliśmy
dorosnąć:UChłopcze,zobaczysz,żektościtopowie”.UPrze-
konaszsięnawłasnejskórze”.Dokładnieteżwiedziano,czym
byłoowodoświadczenie:ludziestarsiprzekazywalijemłod-
szym.Mówiąckrótko,przekazywalijezautorytetemstaro-
ściwprzysłowiach;starcybardziejgadatliwiprzekazywali
jewformieopowieści;niekiedybyłatoopowieśćzdalekich
krain,przykominku,wgroniesynówiwnuków(Benjamin,
2011,s.401).
Doświadczeniefunkcjonujewduszysłuchaczajakognoma,
mądrośćoświetlającadrogężycia.Niemawsobienicosobistego,
jestrodzajemmonety,któraprzekazywanajestzpokoleniana
pokolenie.Śladnarratorawtym,coopowiedziane,jawisięjednak
wyraźniejakochwyt,zasadaepickiejorganizacji,samgestpodjęcia
opowieści,poświadczanyprzezwiekinobliwośćnarratora.Upo-
dabniatoopowiadaczadorzemieślnika:
Niezależymunaprzekazywaniuczystegosamowsobietego,
cosięwydarzyło(coczyniinformacja);pozostawiażyciunar-
ratoraprzekazywanietegojakodoświadczeniesłuchaczom.
Wtensposóbśladnarratoraprzylegadoniejniczymśladdłoni
garncarzanapowierzchnigliny(Benjamin,2011,s.138).
Doświadczeniemożnanazwaćznaczącymopowieści:stoionoza
aktempodjęcianarracjiijesttym,cozostajezniejwumyślesłu-
chacza;wtymwypadkukonstytuująjeelementyświataoświet-
loneprzezopowieść,któraorganizujebyticzynigozrozumiałym.
Ciągłośćtradycjiidziedzictwapolegawięcnaniesamodzielności
słowaipowiedzianegowopowiadaniu;dopieroprzenicowaneprzez
przeżyciesłuchaczasłowonabierawagi,umożliwiasłuchającemu
podjęciewłasnejopowieści.Języknieobowiązuje;funkcjonuje
wjedności,jakątworząnarracjazprzeżyciem,jedyniewcieniu
opowieścichaosdoznańzmienićsięmożewdoświadczenie.Choć
narracjaniezawierawsobienicosobistego,pozwalanapamięć-
niejesttojednakpamięćindywidualna,biograficzna,alemądrość
spajającaprawdęsłowazżyciemsłuchacza.
Doświadczeniepojawiasięnastykutego,copowiedzianewauto-
rytatywnymprzekazie,itego,codoznane,poręczaiwybawiazda-
rzeniaodprzypadkowościiumieszczajewciągłościdziedzictwa.
Niejesttojednakmartwekontinuum,lecz,ponawianewkażdym
akciepodjęciaopowieści,obcowanieindywidualnej,określonej
14
GrzegorzMarcinkowski
