Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Złudzenieobiektywistyczne
stawałysięnazwami.Zdrugiejzaśstrony,doustanowienia
relacjireferencjiniejestpotrzebnawiedzanatematobiek-
tywnejnaturyprzedmiotówodniesienia.
SamForbesjednak–zgadzającsię,żePutnamwykazał,iż
możemywiedzieć,żeniejesteśmymózgamiwnaczyniu–
wysuwawobecargumentacjizawartejwReason,Truth,and
Historyzarzutnabardziejpodstawowympoziomie31.Celem
argumentacjiPutnamabyło,pamiętajmy,podważeniereali-
zmumetafizycznego,pogląduoddzielającegoprawdęodwy-
idealizowanejracjonalnejakceptowalnościipropagującego
ontologicznyobrazświata,zgodniezktórymumysłizewnętrz-
nawobecniegorzeczywistośćsąradykalnierozdzieloneinie-
zależnedosiebie.Putnamowiniechodzijedynieoto,żenie
jesteśmymózgamiwnaczyniu.Chceonpokazać,żenasza
sytuacjaniejestwżadensposóbpodobnadoichsytuacji–
tzn.żepozatym,conamsięjawijakoświat,nieistniejeinna,
„prawdziwa”rzeczywistość,iżeto,conamsięjawijakoświat,
niejesttylkozjawiskiem.Tegojednak,zdaniemForbesa,ar-
gumentPutnamaniepokazuje.
ArgumentPutnamaniewykluczabowiem,zdaniemFor-
besa,pojmowaniametafizycznejmożliwości,iżjesteśmymó-
zgamiwnaczyniu–możemywyobrazićsobiemożliwyświat,
wktórymwszystkieistotymyślące,wtymtakżemy,sąmó-
zgamiwnaczyniu.Pojmujemywszakkontrastpomiędzynaszą
sytuacją–tj.sytuacjąludziposiadającychciała–asytuacją
mózgówwnaczyniu.Jedenpojmowalnyprzykładkontrastu
ustanawiazaś,zdaniemForbesa,pojmowalnośćkontrastu
wogóle.Realistamożezatemabstrahowaćodkonkretnego
przypadku–tj.odprzypowieściomózgachwnaczyniupoj-
mowanejdosłownie–izbudowaćtezębardziejogólną;może
postawićhipotezę,że–niebędąc,coprawda,mózgamiwna-
czyniu–jesteśmywsytuacjidonichanalogicznej.Znaszego
punktuwidzeniamózgiwnaczyniuniemająmożliwościpo-
znaniapewnychprawdizrozumieniawpełniwłasnejsytu-
acjiwświecie.Skądzatemwiemy,żemytakżeniejesteśmy
pozbawienimożliwościpoznaniapewnychprawdipełnego
zrozumieniaswojejsytuacjiwświecie?Skądwiemy,żenie
istniejąkonteksty,mającesiędonaszegotakjaknaszdosytu-
31Por.G.Forbes,RealismandScepticism...,dz.cyt.,s.219.
27
