Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
anachronizmów,wrodzajunkolegamniejszy”(collegaminor),nkolegawiększy”(collegamaior)na
oznaczenieczłonkówKolegiumMniejszegoczyKolegiumWiększego,bądźteżokreślenianartysta”
wznaczeniustudenta,profesoralubabsolwentaWydziałuArtes(Liberales),czyliWydziałuSztukWy-
zwolonych.Zbiegiemczasubowiemzakresowychsztukwyzwolonychuległrozszerzeniuwskutek
objęciatąnazwąrównieżfilozofii.WyrazemtegostałosięutrzymanietradycyjnejnazwyWydziału
SztukWyzwolonych(FacultasArtiumLiberalium),nawetwówczas,gdyfilozofiazdominowałaten
wydział,przezcostałsięonwgruncierzeczyWydziałemFilozofii.Tozkoleispowodowało,żeza-
miastnazwyFacultasArtiumzaczętoużywaćokreśleniaFacultasPhilosophiae,czyliWydziałFilozofii.
Uniwersytetjednaktonietylkojednostkiorganizacyjne,salewykładoweibudynki,aleprze-
dewszystkimludzie,którzywnichdziałaliprzezdługiewieki.Trudnobyłobyichwszystkich
wymienićczyteżpodaćichwmiarędokładneżyciorysy.Byłoichwszakżeniezwykledużo.Już
w1938r.HenrykBaryczwysunąłprojektopracowaniawielotomowegowydawnictwapt.Corpus
AcademicumCracoviense,obejmującegowszystkichpracownikówUniwersytetuJagiellońskie-
goodXIVdoXXw.włącznie.Realizująctozamierzenie,prof.LeszekHajdukiewiczpodjąłsię
opracowaniaczęściobejmującejokres1400-1800obliczonejna6tomówpublikacjinapodstawie
specjalnegokwestionariuszabadawczego,uwzględniającegodatęimiejsceurodzin,pochodzenie
społeczneigeograficzne,stosunkirodzinne,przebiegstudiów,uzyskanestopnienaukowe,prze-
biegkarieryuniwersyteckiej,studianauczelniachzagranicznych,posiadanebeneficjakościelne,
bibliografiępracdrukowanychirękopiśmiennych,karierępozauczelniąorazinformacjęikono-
graficznądotyczącąportretulubnagrobka.Współpracownikomprof.Hajdukiewiczaprzypadła
natomiastłatwiejsza,cojednaknieznaczy,żełatwa,częśćopracowaniaobejmującaskładoso-
bowyUniwersytetuwlatach1800-1950.Tegomonumentalnegoprzedsięwzięcianieudałosię,
niestety,ukończyć,m.in.zewzględunaciężkąchorobę,anastępnieśmierćLeszkaHajdukiewi-
cza.Oczywiściebyłobyogromnąprzesadą,gdybymusiłowałdokonaćczegośpodobnegowni-
niejszejpracy,którazeswejnaturymastanowićopracowanieocharakterzeinformacyjno-en-
cyklopedycznym,obejmującerównieżhasłarzeczowe.Zdrugiejstronystaramsięwymienićnie
tylkoczłonkówspołecznościakademickiejkrakowskiejAlmaeMatris,alerównieżosoby,które
zapisałysięwjejdziejachwsposóbpozytywny,np.jakodarczyńcy(wzruszającymtegoprzykła-
demmożebyćLudwikGiedemin,prostyczłowiekzChicago,zzawodukucharz,twórcafundacji
narzeczUJ),lubnegatywny,jaknp.GustawAbb,hitlerowskidyrektorStaatsbibliothekKrakau,
któryplanowałrabunekczęścizbiorówBibliotekiJagiellońskiej,abywtensposóbuzupełnićza-
sobyzbombardowanychbibliotekwIIIRzeszy.Koniecznewięcstająsięwyjaśnieniacodosto-
sowanychprzezemniekryteriówdoboruosóbwczęścibiograficznej.Zasadą,którejstarałemsię
dośćkonsekwentnieprzestrzegaćwtymzakresie,byłoprzedewszystkimumieszczaniewSłowni-
kuwyłączniezmarłych,awśródnichprzedewszystkimprofesorów(niewszystkich!)iwybitniej-
szychdocentów,rzadkoadiunktów.Wyjątekodtejregułyuczyniłemtylkodladoktorówhonoris
causaUJ,rektoróworaz-wnielicznychprzypadkach-biskupówlubkardynałów,którzybyli
związanizUniwersytetemJagiellońskimstudiamilubpracą,atakżesławniejszychabsolwentów.
Wodniesieniudoosóbzresztąnapotkałemnaszeregproblemów,zwłaszczawprzypadkużyją-
cychwŚredniowieczu.Trudnościsprawiałozwłaszczakonsekwentneichokreślenie.Mieszcza-
nieichłopibowiemdoXVIw.nieposiadalinazwisk,anawetgdyjemieli,niewpisywanoichdo
metrykiuniwersyteckiej.Największekomplikacjestwarzałanajczęściejzmiananazwiskiichkoń-
cówek(dodawanie-wicz,-ski),azwłaszczamanieraichlatynizowaniaprzezdodaniekońcówki
-iuslub-us.PrawieniemożliwajestidentyfikacjastudentawAlbumstudiosorum,jeżeliprzybra-
kunazwiskapodawanotylkoimięinazwędużegomiasta,np.Krakowa.Niezależnieodtegoprzy
łacińskichwersjachnazwisktrudnoodróżnićPolakówodcudzoziemców.Częśćscholarówzresztą
występujewźródłachalbopodimieniem,albopodprzydomkiem,któryprzezwieluwspółczes-
nychbadaczytraktowanyjestjakonazwisko.Niekiedykwestiajestoczywista,jakkolwiekniektó-
rzyautorzyniezdająsobieztegosprawy,jaknp.wprzypadkuPawłaWłodkowica,zapisującgo
10
