Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HISTORIOGRAFIAPOLSKAINIEMIECKAOIIPOWSTANIUŚLąSKIM
śląskie.Przedstawiłuwarunkowaniaów-
czesnychwydarzeń,koncentrującuwa-
gęnawojniepolsko-bolszewickiej,która
wjegooceniespowodowała,żelosynpań-
stwaznalazłysięnawetwpewnymmomen-
ciepodznakiemzapytania”iktórazostała
propagandowowykorzystanaprzezstro-
nęniemiecką,ukazującąPolskęjakonpań-
stwosezonowe”
.Kreśliłrównocześnieobraz
górnośląskichNiemców,którzynwlipcu
isierpniu1920r.rozwinęliożywionądzia-
łalnośćantypolską”
,anniemieccynacjona-
liścistaralisięwykorzystaćwswoiminte-
resieproletariackiruchsolidarnościzRosją
Radziecką,rozwijającysię,podobniejak
iwwielukrajacheuropejskich,również
naGórnymŚląsku”4.Opisałtakżedokony-
waneprzezstronęniemieckąprowokacje
(m.in.zabicieAndrzejaMielęckiegoiatak
nasiedzibęPowiatowegoPKPlebwKato-
wicach)ibędącąodpowiedziąnatedzia-
łaniapostawęPolaków(strajkiirozpoczę-
ciewalki).Pokrótceopisałprzebiegwalk
20-25sierpnia.Przywołałjakocelepo-
wstania:likwidacjęniemieckiejpolicjiiin-
nychniemieckichorganizacjizbrojnych
orazpostulatutworzeniawmiejscenie-
mieckiejpolicjipolskichnStrażyObywatel-
skich”iokreśliłjejakonbardzoograniczo-
ne”inniesięgającedaleko”
.Opisałwydaną
24sierpnia1920rokudecyzjęMiędzyso-
juszniczejKomisjiRządzącejiPlebiscyto-
wejopowołaniuparytetowejpolsko-nie-
mieckiejpolicjigórnośląskiej,oceniającją
jakonustępstwonarzeczPolski”
,którejed-
naknówczesnapolskapropagandaprzece-
niła”
.Skomentowałjednocześnie,żendzięki
powstaniuprzekreślonezostałyniemieckie
planywykorzystaniatrudnejsytuacjiPolski
izagarnięciasiłąGórnegoŚląska”5.
Dekadalat60.przyniosłakolejneksiąż-
ki
poświęcone
tematyce
powstańczej.
Wwydanejw1961rokupracyWilhel-
maSzewczykaPowstańczyApelwciążjesz-
czedominującapozostawałanarracjaoII
powstaniujakoodpowiedzinprzyprowa-
dzonegodoostateczności”śląskiegoludu,
któryprowokowanyprzezNiemców,wbrew
polskimkunktatorompodjąłwalkę.Na-
daltakżeW
.Korfantyukazywanybyłjako
osoba,któraprzezswojeniezdecydowa-
nieorazwydanieodezwyPKPlebnnietyl-
kozlikwidowałapowstanie,aleirozbroiła
ludśląski”
.Podobnywtoniesposóbnarracji
miałowydanew1966rokukolejnezopra-
cowańnświadkówhistorii”-Plebiscytipo-
wstaniaśląskieJanaWyględynTraugutta”
.
Wnapisanejpolatachpublikacjiautorwpi-
sałsięwpowojennąnarrację,prezentując
wydarzeniasierpnia1920rokujakoodpo-
wiedźnaniemieckiterroripróbęnpobicia
Polakówzajednymzamachem”
.Działania
zbrojnestronypolskiejopisałjakosamo-
obronęwobecpróbysiłowegoopanowania
GórnegoŚląskaprzezNiemcóworazwyraz
wzburzenianprzeciwkoniezdecydowanej
postawiewładziwojskkoalicyjnych”6.Au-
torpowieliłtakżezarzutystawianeW
.Kor-
fantemu(m.in.żeniedoceniłroliPOWGŚ
iwewnętrznychrozgrywekpaństwsprzy-
mierzonychinieliczyłsięzkontrakcją
niemiecką).WpodsumowaniuIIpowsta-
nianapisał:nCelewyznaczonesamoobro-
nieprzezKorfantegozostałyosiągnięte.Nie
znaczyto,żebyłyonezgodnezżyczeniami
powstańców.WielekłopotówmiałKorfan-
ty,abynakłonićpowstańcówdoopuszcze-
niazdobytychpozycji”7.
Rok1971przyniósłkilkapracnatemat
powstań.PierwszapracatoPowstaniaślą-
skie1919-1921(zpodtytułemZarysdzia-
łańbojowych),napisanaprzezMieczysła-
waWrzoska.Jużwewstępieautoropisując
nchlubnąkartęwdziejachnarodupolskie-
go”
,przywoływałIIpowstanieśląskiejako
zwycięskie(osiągnięciembyłousunięcie
zgórnośląskiegoobszaruplebiscytowego
niemieckiejpolicji,mankamentem,żennie
zostałazachwianadominacjagospodarcza
Niemiecinieuległozmianieproniemieckie
39
