Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MaciejFic
stanowiskoAngliiiWłoch”)8.OpisującII
powstanie,autorprzedstawiłuwarunko-
waniawybuchu(siłyoburywalizujących
stron,sytuacjępolitycznąPolski,dokony-
waneprzezstronęniemieckąprowoka-
cjeistanowiąceodpowiedźnatedziałania
strajkiirozpoczęciewalkiprzezPolaków.
Pokrótceopisałdziałaniabojowe(datował
jena18-28sierpnia).Podsumowującnwoj-
skoweipolitycznenastępstwa”sierpnio-
wychwalk,podkreślił:skutecznośćakcji
powstańczej,przełożeniedziałańmilitar-
nychnaustaleniadyplomatyczne(podpi-
sanie28sierpnia1920rokuumowypol-
sko-niemieckiej).Kreślącpodsumowanie
działańpowstańczych,ocenił,żeumowaza-
wierałanważkie”postanowienia,aledopro-
wadziładorozwiązaniaPOWGŚ,coodpo-
wiadaćmiałoW
.Korfantemu,którynstał
nastanowisku,żeorozstrzygnięciusprawy
GórnegoŚląskazdecydujeplebiscytitowa-
rzyszącejegowynikomprzetargidyploma-
tyczne”9.DrugiztytułówtopracaPowsta-
niaśląskieWiesławaDobrzyckiego.Autor
opisałwniejnajważniejszeetapyIIpo-
wstania,wśródwydarzeńpoprzedzających
wybuchzwróciłuwagęnawyraźnyroz-
wójpracykonspiracyjnejstronypolskiej,
przykładyniemieckichdziałań(zabójstwo
A.Mielęckiego,ataknasiedzibęPowia-
towegoPKPlebwKatowicach).Podobnie
jakwprzypadkuT.Jędruszczaka,jednym
zważnychelementównarracjipozostawał
wąteknawanturniczejpolitykiówczesne-
gorząduwarszawskiego”
,którypodjąłwal-
kęprzeciwkoRosjiRadzieckiej;oraznwiel-
kiegostrajkurobotniczego”towarzyszącego
walkompowstańczym.Przywołałanalo-
gicznecelepowstania:rozbrojenieniemiec-
kiejSicherheitspolizeiiinnychniemieckich
organizacjizbrojnychipostulatutworze-
niawmiejsceniemieckiejpolicjipolskich
nStrażyObywatelskich”
.OceniłIIpowsta-
niejakondużysukcesPolaków”
,którzyzre-
alizowaliswojenograniczonecele”
.Wskazał
40
jednocześniena:złamany(nwpewnym
stopniuinakrótko”)terrorniemieckichor-
ganizacji,wzmocnienieprestiżuMiędzyso-
juszniczejKomisjiRządzącejiPlebiscyto-
wejipoprawępołożeniaPKPleb.
W1973rokuwydanopracęJanaLudygi-
-LaskowskiegoZaryshistoriitrzechpowstań
śląskich1919-1920-1921,którabyłapo-
łączeniemwydanymprzedwojnątomem
dotyczącymIiIIpowstaniaorazniepubli-
kowanymdotejpory,poruszającymtema-
tykęIIIpowstania.Wtymsamymczasie
narynkuwydawniczympojawiłasięko-
lejnapracaautorstwaJanaPrzewłockiego,
poświęconanuwypukleniu[ł]cechwalki
powstańczejnaGórnymŚląsku[ł],któ-
rejednocześnieświadczyłyojejludowym
charakterze”
.WksiążcekreślącobrazIIpo-
wstania,zwróciłuwagęnaokoliczności
wybuchungdyPolskaprzezywałatrudne
chwilenaskutekuwikłaniawniepotrzeb-
nąwojnęzewschodnimsąsiadem”wokre-
sienosłabieniapolitycznejpozycjiFrancji”
.
Odmiennieodpoprzednikówpodjąłpró-
bęwskazaniankwestiispołecznychwystę-
pującychwmasowejakcjizbrojnejludno-
ścipolskiej”
,oceniając,żechoćdominowały
nakcentywalkinarodowej”
,tospecyfikare-
lacjioznaczałanstałąłącznośćwalkiowy-
zwolenienarodoweispołeczne”10.
Kolejneopracowaniapoświęconepo-
wstaniomprzyniósłokresnkarnawałuSo-
lidarności”
.W1980rokuMarianAnusie-
wicziMieczysławWrzosekwydaliKronikę
powstańśląskich1919-1921.W1982roku
ukazałasięmonumentalnaEncyklopedia
powstańśląskich,wktórejhasłopoświęco-
neIIpowstaniuśląskiemuprzygotowałje-
denzewspółredaktorów,FranciszekHawra-
nek.Opisującprzyczynywybuchu,wskazał
naantypolskiedziałaniaNiemców(wtym
policji),stanowiąceodpowiedźnatedzia-
łaniastrajkirobotnikówiuczniówian-
tyniemieckie
demonstracje.
Zarysował
takżesytuacjęmiędzynarodową(wojnę
