Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MaciejFic
wbadaniachnadtematykąpowstańcząna-
stąpiłopo1989roku,choćnadalstanowi-
łyoneuzupełnieniegłównegonurturozwa-
żań.Donajważniejszychpractegorodzaju
zaliczyćnależynapewnowydanąwDüs-
seldorfiew2002rokubiografiępolityczne-
goprzywódcyNiemcównaGórnymŚlą-
sku-ks.CarlaUlitzkipióraGuidoHitze,
(CarlUlitzka(1873-1953)oderOberschle-
sienzwischendenWeltkriegen,Düsseldorf
2002),poświęconąrywalizacjiplebiscyto-
wejpracęWaldemaraGroscha(Deutsche
undpolnischePropagandawährendderVol-
ksabstimmunginOberschlesien1919-1921,
Dortmund2002)orazźródłoweopracowa-
niedziejówbrytyjskichwojsksojuszniczych
naGórnymŚląskuKarstenaEichnera(Bri-
ten,FranzosenundItalienerinOberschle-
sien1920-1922.DieInterallierteRegierun-
gs-undPlebiszitkommissionimSpiegelder
BritischenAkten).Tematpowstańobecny
jesttakżem.in.wbadaniachKaiaStruve´a
(m.in.GeschichteundGedächtnisinOber-
schlesien.DiepolnischenAufstandenach
demErstenWeltkrieg,w:K.Struve(red.),
OberschlesiennachdemErstenWeltkrieg,
Marburg2003).
Praktycznieprzezcałyanalizowany
okressposóbodbioruIIpowstaniaprzez
niemieckichautorówniezmieniasięzasad-
niczo(choćzłagodzeniunaprzestrzenilat
uległtonwypowiedzi).Dominującąnarra-
cjąpozostajewtymwypadkuwynikający
zniemieckocentrycznościpunktwidzenia,
któryprzynosidwieoceny.Pierwszakon-
stytuujetakżeIIpowstaniejakonrozruchy”
,
nrebelię”iantypaństwowynpucz”części
mieszkańcówterenuplebiscytowego,mają-
cydlaNiemiecpodobneznaczeniejakzry-
wykomunistówwinnychczęściachkraju
pozakończeniuIwojnyświatowej.Druga
ukazujenainspiracjępowstańczychdziałań
nzzewnątrz”
,wmyślktórejupodłożapo-
wstańśląskich(takżeIIpowstania)tkwiła
nzinstrumentalizowananacjonalistycznie”
złasytuacjaekonomiczna.WefekcieIIpo-
wstanieniebyłospontanicznymdziałaniem
mieszkańcówobszaruplebiscytowego,ale
zostałozainspirowaneprzezprzybyszów
wIIRzeczypospolitejjakonpolskaprowo-
kacja”
.Prowadzonebyłoponadtowwarun-
kachwyraźnegopogwałceniaustaleńpraw-
nych,przyjętychprzezSprzymierzonych
pozakończeniuIwojnyświatowej.
1DługajczykEdward:Stanwiedzyiperspektywybadańhistorycznychwzakresiepowstańśląskich,w:FicMa-
ciej,KaczmarekRyszard(red.):Szkicearchiwalno-historycznenr8.Powstaniaśląskiewpamięcihistorycznej.
Uczestnicy-pomniki-rocznice,Katowice2011,s.39.
2PopiołekKazimierz:Trzeciepowstanieśląskie,Katowice1946,s.38.
3JędruszczakTadeusz:PolitykaPolskiwsprawieGórnegoŚląska1918-1922,Warszawa1958,s.234.
4Tenże:Powstaniaśląskie.Katowice1981,s.34.
5Tamże,s.37.
6WyglendaJan:Plebiscytipowstaniaśląskie,Opole1966,s.105.
7Tamże,s.108.
8WrzosekMieczysław:Powstaniaśląskie1919-1921.Zarysdziałańbojowych,Warszawa1971,s.8.
9Tamże,s.119.
10PrzewłockiJan:Ludowycharakterpowstańśląskich,Katowice1973,s.6,107.
11HawranekFranciszek:Drugiepowstanieśląskie,w:Tenże(red.):EncyklopediaPowstańŚląskich,Opole1982,
s.104.
12GrześkowiakGrzegorz,MikitinJanusz:Powstaniaśląskie1919-1920-1921,Warszawa2013,s.44.
44