Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MarekWalczak
naliczyłaaż43miejsca,wktórychzostalipogrzebani,przyczymwiększość
tokościołyklasztorne16.Wybórmiejscapochówku,wynikającyzpotrzeb
naturyreligijnejipolitycznej,ambicjiorazaspiracjiwładcówifundatorów,
atakżekleru,zawszemusibyćrozpatrywanyindywidualnie.Każdataka
decyzjabyłaosadzonawkonkretnychokolicznościachhistorycznychoraz
politycznychimiałacharaktersymboliczny.
Kolejnyproblembadawczytoodtworzenieiwykazanieznaczeniawszyst-
kichelementówtworzącychmemorie,zarównozachowanych,jakiznanychze
źródełpisanychorazikonograficznych,m.in.ołtarzeiichnastawy,patrocinia
iuposażenia,elementytworzącewyposażenieliturgiczne,epitafia,inskrypcje
nagrobneielementyekstraordynaryjne–kratywokółnagrobków,bogate
nakryciaztkaninkładzionenanichalboosobnedziełasztukieksponowane
nastałelubczasowonatumbach.Doklasycznychproblemówhistoriisztuki
należąprogramyideowenagrobkóworazinspiracjedlanich.Krakowskie
pomnikikrólewskiewwiększościodznaczająsięniezwykłąoryginalnością
rozwiązańikonograficznych,zktórychczęśćmastatusjednostkowyinie
znalazładotądwpełnizadowalającegowyjaśnienia.Wystarczyprzytoczyć
wyjątkowąformułęikonograficznąnagrobkaKazimierzaJagiellończyka
(zm.1492).Ukazanienajegowierzchniejpłyciewładcywprzedśmiert-
nymskurczu,wsamymmomencieagonii,nieznajdujeantecedencjiani
następstw,podobniejakaplikanakapiekoronacyjnejzprzedstawieniem
nagiej,rodzącejkobiety17.Zzagadnieniemprogramówideowychpomni-
kównagrobnychwiążesięteżproblematykastrojuzarównowprzypadku
władców,jakipłaczkównabokachtumb.
Ważnezagadnieniestanowiąfuneralia(regaliaistrojegrobowe,biżu-
teria,tkaniny)iokreślenieichmiejscawceremonialepogrzebowymkró-
lówPolski.Należydążyćdostworzeniacałościowego,aprzedewszystkim
możliwiewszechstronnegoopracowaniawszystkichtychartefaktów,tak
jakstarałsiętouczynićThomasMaierwodniesieniudocałejEuropyalbo
MilenaBravermanováiMichalLutovskýodnośniedoCzech18.Nacało-
ścioweopracowaniekrólewskichpochówkówzdobylisiętakżeWęgrzy19.
Szczęśliwienatympolumożemyposzczycićsięwybitnymiosiągnięciami.
16B.Lauro,DieGrabstättenderHabsburger.KunstdenkmälereinereuropäischenDynastie,
Wien2007.
17M.Skubiszewska,DeathasBirth:theSymbolontheTombofKingofPoland,DTheJour-
naloftheBritishArchaeologicalAssociation”,36,1973,s.43-51;taż,Programikonograficzny
nagrobkaKazimierzaJagiellończykawkatedrzewawelskiej,SdDW
,4,1978,s.215-244.
18T.Meier,DieArchäologiedesmittelalterlichenKönigsgrabsimchristlichenEuropa,Stuttgart
2002(DMittelalter-Forschungen”,8);M.Bravermanová,M.Lutovský,Hroby,hrobkyapohřebiště
Českýchknížatakrálů,Praha2001.
19I.Hankó,Királyainktömegsírban.AmagyarkirálysíroksorsaGézafejedelemtőlSzapolyai
Jánosig,[b.m.w.]2004.
