Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Ciałoizmysły
inskrypcjachnaciele;łączysięciałoztekstem17bądźzaktemperforma-
tywnymalbotraktujejejakoaktwspólnotowy.Inaczejczytałacielesność
antropologiastrukturalnaisemiotyka,inaczejpoststrukturalizm,jeszcze
inaczejkrytykafeministycznaczystudiagenderoweitd.Zakażdymrazem
przedmiotbadaństajesiękonstruktemijednocześnieinstrumentemijako
takipoddawanyjestnaukowejanalizie18.Wtymmiejscumożnabyzatem
powiedzieć,żejesttozjawiskorozpowszechnioneiwswymnieuniknionym
charakterzedosyćoczywiste.Rzeczjednakwtym,żewłaśnietuświadomość
owychuwikłańokazujesięwyjątkowowyostrzona.
Owowielorakiewpisanieciaławdyskursykulturowe,wtymtakżewlite-
raturę,niemożestanowićjedynegoobszarubadań,rzecbynawetnależało,
żetozaledwiecząstkaproblemów.Podwójneuwikłanieciałapopierwsze
wprocesymetaforyzacyjnezwiązanezpoznaniemświata,podrugiewna-
kładanenanieznaczenia-stanowiłooparciedlabadaniatego,cozjednej
stronyprzedkulturowe,azdrugiej-nagranicywypowiadalności.Otóż
właśniewtychzjawiskachdoszukiwanosiępoczątkówtwórczościsłownej
ipoczątkówpoetyckości.
SięgnąćwtymmiejscunależydotradycjiwywodzącejsięzXVIIIwieku,
mianowiciezpismGiambattistyVica.Przypominamtradycję,ponieważ
tworzyona-coswegoczasuznakomicieopisałaMariaRenataMayenowa
19
-
jednązpodstawXX-wiecznychsposobówdefiniowaniajęzykapoetyckiego.
Antropoizacjaizarazemsomatyzacjaświatatraktowanabyławówczasjako
efektjednościmiędzypodmiotematym,cozewnętrzne,jakostanczłowieka
pierwotnego,opisującegoświatzapomocąwłasnegociała
20
.Punktemwyjścia
byłatujegotożsamośćzekspresjąiztym,coprzedkulturowe,awyznaczni-
kiemtęsknotazajedniąświataiczłowieka.NiewnikającwXVIII-wieczne
rozumieniepierwotności(zmieniającesięprzecieżwpóźniejszychepokach),
podkreślićtrzeba,żeposzukiwanieprzedkulturowości,odnajdywanie-znów:
zakażdymrazemróżnieinterpretowanego-charakterurelacjimiędzyczło-
wiekiemaświatemokazujesięistotnedlanowoczesnychkoncepcjijęzyka
poetyckiego.Odnajdywaniegenezytegojęzykawpierwotnejcielesności
17
Osomatekściepor.U.Śmietana,Odécriturefémininedo„somatekstu”.Ciałowdyskursie
feministycznym,nPrzeglądFilozoficzno-Literacki”2003,nr1(3).
18
Nawiasemmówiąc,owouwikłaniecielesnościwmetaforysprzyjametaforycznemuujmo-
waniutejkategoriiwdyskursachnaukowych.Metaforyzacjatabywaczęstonadmiernie
wykorzystywana.
19
M.R.Mayenowa,Poetykateoretyczna.Zagadnieniajęzyka,Warszawa1979,zwłaszczaroz-
działJęzykpoezji,językpoetycki-dziejeproblemu,atakżerozdziałMetafora.
20
Stądnaprzykład-powtarzamzaMayenową:podnóżegóry.