Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
aleostateczniemabyćzneutralizowaneprzezobnażeniemechanizmu
ichdziałania.
Barkera,jakospecjalistęodstudiówkulturowych,interesująprzede
wszystkimnarracjerozumianejakowszelkiegorodzajutekstykultury,
czyliwytwarzanezapomocądźwięków,obrazówiczynności(np.ta
-
niec)znaczącecałości,którezostaływyartykułowanewceluodczytania
przezodbiorców.Wrzeczywistościjednaknarracjesąnietylkozreifiko-
wanymi,naprzykładwformieksiążek,filmówczywpisówwInterne-
cie,tekstamikultury,lecztakżeogólnymsposobempoznawaniaświata
napoziomieczystosubiektywnym.Zajmującysiępsychologiąpoznaw-
cząJerzyTrzebińskitakujmujepsychologicznywymiarnarracji:
Narracjajestsposobemrozumieniaświataprzezludzi.Ludziemająbowiem
tendencjędodostrzeganiahistoriiwstrumieniuotaczającychichzdarzeń.Psy-
chologowiesądzą,żetostrukturaludzkiejwiedzyoświeciedeterminujeten
narracyjnysposóbwidzeniarzeczywistości.[...]Podobniejakwprzypadkuin-
nychformrozumienia,umysłowąbaządlatworzenianarracjisąnajczęściejod-
powiednieschematy,nazwijmyjeschemataminarracyjnymi.Jednostkarozumie
izapamiętujerzeczywistość,głównierzeczywistośćrozciągniętychwczasie
faktów,wwynikuinterpretacjitejrzeczywistościprzezregułyzawartewsche-
matachnarracyjnych2.
Oznaczato,żeosobymającegłębokozinternalizowanyspiskowy
schematnarracyjnybędączęściejobserwowanewydarzeniaukładać
wnarracjespiskowe,którenastępniemogązostaćeksternalizowane,jak
bytoujęliPeterBergeriThomasLuckmann,wopowieściachprzybie-
rającychformęrozmaitychtekstówkultury.Wkolejnychrozdziałach
znaczniebardziejniżtenpsychologicznyaspektinteresująmniespisko-
wenarracjeimetanarracje,wprzestrzenispołecznejfunkcjonującejako
tekstykulturyiwspółtworząceopisywanąprzezPeteraKnightakulturę
konspiracji3,alenależysobiezdawaćsprawę,jaksilnieobawymiarysą
powiązane.
Bardziejszczegółoweomówieniekategoriinarracjispiskowej
zawarłemnapoczątkudrugiejczęściksiążki.Najogólniejmożna
2J.Trzebiński,Narracjajakosposóbrozumieniaświata,[w:]B.Owczarek,Z.Mi-
tosek,W.Grajewski(red.),Praktykiopowiadania,Universitas,Kraków2001,s.87i95.
3
Zob.rozdziałZwrotkulturowywmetanarracjispiskowejwniniejszejpracyoraz
P.Knight,ConspiracyCulture.FromKennedytotheXFiles,Routledge,London2000.
14
