Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
AgnieszkaKasińska-Metryka
Największeinajstarszepartiepolityczne,tj.HiszpańskaSocjalistycznaPartia
Robotnicza(PartidoSocialistaObreroEspañol,PSOE)orazłączonazokresem
minionymprawicowaPartiąLudową(PartidoPopular,PP),miały(wporównaniu
zpartiamieuropejskimi)stosunkowoniewieluczłonkówiwysokoceniłyideolo-
gicznączystość.Liderzyniekładkinaciskunapozyskiwanienowychczłonków,
zwłaszczatychktórzymoglibywykazaćpostawykrytyczne.Wramachtzw.dba-
łościojednośćpartiiwymaganolojalności,cosprzyjałobudowaniuoligarchicz-
nychzależności.RównieżregułyproceduralnewKortezachograniczałymożli-
wośćzabieraniagłosuprzezposłów,którzyniebyliprzewodniczącymifrakcji
parlamentarnych.Chociażwokresachpoprzedzającychwybory,partieczęsto
sięgałyporetorykęopartąnazmianie(ficambio”),towrzeczywistościmożna
mówićokształtowaniusięklientelizmu.
Organizacjaterytorialnapaństwa,tj.istnienie17wspólnotautonomicznych,
sprzyjaładecentralizacji,awprzypadkupartiiznacznemuwpływowiinteresów
lokalnychczyregionalnychnaichfunkcjonowanie.Zależnościtworzącesię
pomiędzypolitykamiastrefąbiznesuzaczęłynabieraćcechpatologicznych,co
przezlataniebudziłospołecznegosprzeciwuipowodowałonarastaniezarówno
korupcji,jakinepotyzmuwżyciupublicznym.
ByćmożetowłaśniewspomniananiechęćHiszpanówdozajmowaniasięspra-
wamiwskalimakro,aletakżeprosperitagospodarcza,któranastąpiławlatach
80.,uśpiłykontrolnąfunkcjęopiniipublicznej.Funkcjitejnierealizowaływspo-
sóbwystarczającyrównieżmediamasowe.Chociażsąonezróżnicowane
ipluralistyczne,tojednocześniebardzołatwo(zwłaszczawprzypadkuprasy)
zidentyfikowaćichprofilideologiczny.Założonyw1972r.dziennikfiElPaís”
stałsiępośmierciFrancosymbolemdemokratyzacjikraju,aletakżeostojąmyśli
socjaldemokratycznej.Zkoleikonserwatywno-liberalnydziennikfiElMundo”,
czykonserwatywno-monarchistycznefiABC”ifiLaRazon”,opowiadająsięza
silnąpozycjąmonarchii,Kościołakatolickiegoicentralizacjąwładzy.Konkuren-
cjądladziennikówogólnokrajowychjestprasalokalna,zwłaszczawtychauto-
nomiach,którenajsilniejwyrażająpotrzebęposzerzeniaswojejniezależności
(Katalonia,KrajBasków).
Konkludując,należystwierdzić,żepokojoweprzejścieodnie-demokracjido
demokracji,wypracowaniekonstytucyjnegokompromisu,uzgodnieniadotyczą-
cestatutówposzczególnychwspólnotautonomicznychczyteżkonkretneporo-
zumieniazlat90.(m.in.Porozumieniewsprawieracjonalizacjisystemuubez-
pieczeńspołecznych)stanowiływażneosiągnięciadialoguwładzyzespołe-
czeństwem,alenieszłazanimiaktywnośćfiupodstaw”
15.Jakzauważyłprzywo-
15Zob.O.G.Encarnacio’n,CivilSocietyandtheConsolidationofDemocracyin
Spain,http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2307/2657820/pdf[10.10.2018].
