Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ROLAUCZNIAJAKOSYMBOLICZNARAMAUSPOŁECZNIENIAś
Doroszewskiego(1967,s.459)czytamy,żeuczeńtonten,ktosięuczy,kształci
(zwyklewszkolepodstawowejlubśredniej)”
.DefinicjazesłownikaTeNewPen-
guinEnglishDictionary(2000,s.1132)brzmi:n1.dzieckolubmłodaosobaucząca
sięwszkolelubotrzymującaedukację;2.osobanauczanalubbędącapodwpływem
wybitnej,powszechnieszanowanejpersony;3.wstaroż.Rzymie-chłopiecdolat
14lubdziewczynkadolat12,pozostającapodopiekąopiekuna”
.Wencyklope-
diachpedagogicznychnieznajdziemynatomiasthasłanrolaucznia”
,mimożejest
onoskładnikiemnaszegojęzykacodziennegoiprofesjonalnego.
JanSzczepański(1989,s.25),analizujączpunktuwidzeniasocjologadziałania
społecznenauczyciela,następującopodkreślałichkreatywnycharakter:
Przychodzącdoszkoły,uczeńzostajeprzeznauczycielankreowany”jakouczeń.
Nauczycieluczygonietylkonowejrolispołecznej,wdrażadożyciawimperso-
nalnymporządkuklasyiszkoły,aleodkrywawnimjegozdolnościijegozadatki
osobowości.(...)Możnapowiedziećmetaforą,żenauczycielnkreuje”gojakoucznia
zdolnego,pobudzairozwijazdolnościwokreślonymkierunku,pobudzadopracy
nadsobąipomagauczniowitworzyćjegonego”
.
Mimożenzadaniemszkołyjestłagodnewprowadzeniedzieckawświatwiedzy,
przygotowaniedowykonywaniaobowiązkówuczniaorazwdrażaniedosamoroz-
woju”(Rozporządzenieś,s.11),społecznyaspektroliuczniaprzezpedagogikębył
pomijanyczymarginalizowany.
Szczepański(1989,s.29)wyrażałtonastępująco:
Jestinteresujące,jakmałomożnaznaleźćwpodręcznikachpedagogikirozważań
odziałalnościuczniówwporównaniuzanalizamidziałalnościnauczycieli.Wnie-
którychnazwanuczeń”niewystępujenawetwindeksierzeczowym.Wsamejtreści
podręcznikówsprawyuczniówsąsprowadzonedoopisumetod,technik,zabiegów
oraznarzędziwychowaniainauczania,auczeńwystępujetutylkojakoodbierający
treści,inicjatywy,pracęnauczycieli.
Wpewnymzakresiewyjaśnienietegostanurzeczymożnaznaleźćwpracy
RomanaSchulza(1992,s.61),któryskupiającsięnastrukturalno-funkcjonal-
nymparadygmacienaukspołecznych,pomijanieindywidualnychuwarunkowań
roliuczniawyjaśniahistorycznymrozwojemszkołynastawionejnakształtowanie
członkanowoczesnegospołeczeństwa,zdyscyplinowanego,gotowegodopracy
zespołowej.Dlatego
wszkoleniemamydziśdoczynieniazezindywidualizowanymirelacjaminnauczy-
ciel-uczeń”
.Istotąpracyszkołyjestto,żekolektywnypodmiotwychowaniawcho-
dziwniejwuporządkowaneisystematyczneinterakcjezezbiorowymprzedmiotem
wychowania.Zasprawątychwłaśniesystemowychinterakcjiosiąganesązłożone,
15
