Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oprzeszłościimsłuży,acozapominająidlaczego?Pierwszeobserwacje
izgromadzonenarracjepozwoliłymiwyróżnićtrzypłaszczyznyza-
pominaniaizapamiętywania,jakiedominująwbadanejspołeczności.
Przedewszystkimważnympunktemodniesieniawprocesiezapomina-
niaizapamiętywaniabyłakwestiapamiętaniaoPolsceiPolakach,któ-
rzykiedyśtammieszkali.Ponieważznaczącyokreshistoriibadanejwsi
KukilnikiiregionuzwiązanybyłzPolską,zainteresowałomnie,jakmoi
rozmówcywspominająPolskęztamtychlat:cozapamiętali,aoczymjuż
niechcąpamiętać?Coprzekazująztejpamięcinastępnympokoleniom,
acoprzednimiukrywają?Drugą,wyróżnionąprzezemniepłaszczyzną
pamiętaniaizapominaniabyłokreskomunizmu.Interesowałomnie,
jakmieszkańcywsipamiętająkomunizm,wojnęiokrespowojenny,
czykomunizmtotylkoczasopresji,czyteżwspomnieniebezpiecznego
egzystowania?Wtymkontekścieszczególnąwagęprzypisałemkonflik-
towipamięciijejinstrumentalizacji.Okazałosiębowiem,żepamięć
zbiorowabadanejwspólnotyzostaławznacznymstopniusfragmentary-
zowanaizdekonstruowana,comaistotnekonsekwencjewbudowaniu
tożsamości,zarównonapoziomiewspólnotywioskowej,jakregionalnej
inarodowej.Wreszcietrzeciapłaszczyznaanalizywiążesięzpamięcią
przesiedleńgrup,którewróżnychokresachzamieszkiwałybadanyte-
ren.Analizaprowadzonajestnatrzechpoziomach,któreprzeplatająsię
izachodząnasiebie.Natymnajszerszymodwołujęsiędonaroduukra-
ińskiego,tożsamościnarodowejisposobukonstytuowaniaukraińskiej
państwowości.Częśćuwagdotyczypoziomuregionu,którywyraźnie
jestwyodrębnianywbadaniach,zarównozewzględówpolitycznych,
społecznych,jakihistorycznych.PrzywołujęUkrainęZachodniąlub
zamiennieGalicjęWschodnią,kiedystaramsiępokazać,wjakichkon-
tekstachtenrodzajidentyfikacjimoichrozmówcówjesturuchamiany.
Wreszcienajniższypoziomanalizyobejmujebadanąwieśikilkanaj-
bliższychmiejscowości,któreprzywoływanetunajczęściejwcelach
porównawczych.Opisująccodziennepraktykimieszkańców,obserwuję
ichzmaganiazprzeszłością.
PoetaMieczysławJastrunpisał,żenprzeszłośćnietylejest‘dalej’
,
araczejjestwnas,wnaszejpamięci-wyobraźni”
.Tozdaniepozwoliłomi
spojrzećnateraźniejszośćrozumianąinaczejniżtylkojakodoraźność.
Jestonadlamniepunktemprzecięcia,węzłem,wktórymwizjaprzyszłości
21