Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iwizjaprzeszłościwzajemniesiękształtują:tonaszewidzenieprzyszło-
ścioświetlanaszewidzenieprzeszłościiviceversa.Obietewizjezawsze
mającharakterhistoryczny.Mityzyskują,dziękipamięci-wyobraźni,
statusdoświadczeńrealnych,wywiedzionychzcodzienności.Dokonuje
się,jakpisałotymMauriceHalbwachs,selekcjapamięciwzależnościod
potrzebwspólnoty.Ludzieoceniająhistorię,byznaleźćnowekierunki,
orientacjeiwskazówkidladalszychdziałań(Halbwachs1969).Zastana-
wiałemsię,dlaczegonaUkrainieprzeszłośćjesttakważna?Jakpowie-
dzielimibadani,botamukrytajestzranionaprzezPolaków,Niemców
ibolszewikówukraińskatożsamość.Ukraińcydopieroterazmająszansę
przeżywaćminionedoświadczeniaiodbudowywaćpamięćonich,za-
rządzanądotejporyprzezinnych.Niejesttoprocesłatwyibezbolesny.
PaulRicoeurmówił,żenatykamysięwdzisiejszychczasachnadziwną
mieszankępamięciizapominania,przyczymważniejszejestzapomina-
nie,bowszystkiegopamiętaćniemożemy,amusimyoczyścićpamięć
przeszłości,bybudowaćspójnąnarracjęwłasnychdoświadczeń.Ani
jakojednostki,anijakozbiorowośćwszystkiegopamiętaćniemożemy.
Ta,skądinądważna,umiejętnośćzapominaniamożeteżbyćniebezpiecz-
na.Niechcemypamiętać,żeniereagowaliśmynazło,żeniemówiliśmy
prawdy,żeniepomogliśmypotrzebującym,którychprześladowano,że
niezachowaliśmysięszlachetnie.Dzisiajłatwojestzauważyć,jakcałe
zbiorowościznajdująporozumieniewprzemilczaniuizapominaniu
różnychwydarzeń.Konsekwencjetegobyłybytakie,żespołecznośćnie
wyciągałabywnioskówzwłasnychbłędówinieuczyłakolejnychpoko-
leń.Społeczności,którezapominają,mogłybywprzyszłościpowtarzać
takiesameczyny.Żebydotegoniedopuścić,należypamięćukoić,od-
zyskaćdystansdzielącynasodprzeszłości-musimyznaleźćjejmiejsce
(Ricoeur2002:45-51).Usuwamywszystko,czegomoglibyśmysięwsty-
dzić,cojestniewygodne,przykredlainnych.Dlategocałerodziny,wsie,
grupyetniczne,narodyzapominają,cojestimniemiłealboprzeszkadza
wdzisiejszymżyciu-caławieśniepamiętapogromów,mordówUPA,
naródniepamięta,żebyłWielkiGłód,komunizmitp.Naszatożsamość
składasięzmieszankiemocjiizapomnienia.Zapomnienietworzyemo-
cjonalnykrągwzajemnychoskarżeń,nieufnościinieakceptacji.Musimy
pokonaćnniepamięć”
,bybudowaćwspólnotowośćztymi,zktórymi
chcemybudowaćprzyszłość.
22
