Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odzyskiwanieprzeszłościodbywasięnadwóchplanach:poprzez
utrwalanieiupowszechnianiepamięciprzeszłości,opisanejwosobi-
stychrelacjachicodziennychnarracjach,azdrugiejstronyprzezhi-
storiografię.Historycyzdobywająwiedzęzgodniezregułamiswojego
warsztatu,alewczasachpowszechnegorewizjonizmuizapotrzebowania
napoprawianiehistoriiichgłosstajesięjednymzwieluwczasiepublicz-
negodyskursu.Jednocześniewaginabierapamięćkolektywna,bliższa,
bardziejzrozumiaładlawspólnoty,aprzedewszystkimbardziejfunkcjo-
nalna.Niezwalniatojednakwspólnotyzuzgadnianiawłasnejpamięci
zpamięciąoficjalną,pamięciąhistorycznąpropagowanąprzezhistory-
kówipaństwoweinstytucje.Wksiążcepokażę,żewładzamanipuluje
historiąipamięciąoprzeszłości,traktującjeczystoinstrumentalnie.Na
Ukrainiedasięwyróżnićkilkatakichobszarówzmaganiasiępamięci
zbiorowejzpamięciąhistoryczną.Pamięćhistorycznabyłatamrepresjo-
nowanaidopieroodkilkunastulatmożnaohistoriirozmawiać.Przez
wielelatznaczneobszarypamięcinarodowejihistoriibyłyblokowane
przezwładzekomunistyczne,akolejnerządyniepodległegopaństwanie
mająodwagipodejmowaćwielukwestii.Oddługiegojużczasusporyte
dotycząprzedewszystkimsposobupamiętaniaUkraińskiejPowstańczej
Armii(choćbynadanyStepanowiBanderzeprzezprezydentaJuszczenkę
tytułbohateraUkrainy,anulowanyprzezjegonastępcęJanukowycza),
relacjizRosją,pamiętaniaokomunizmie,WielkimGłodzieiwspól-
nejprzeszłościpolsko-ukraińskiej.Milczysięteżnatematdeportacji
Tatarówkrymskichczydeportacjipodkoniecwojnydoobozówpracy
kilkudziesięciutysięcyWęgrów.Manipulacjapoleganatym,żekażdaze
wspólnot,będącastronąwtychsporach,dostajeswójkawałekhistorii
zakceptowanąprzeznichinterpretacją.ItakcmentarzOrlątLwowskich
właściwiewywołujetylkoregionalneemocje,resztakrajumilczy,bojest
tosymbolhistorycznyGalicji,anieDoniecka.Procesynarodowotwórcze,
nacjonalizm,patrioci,język-wszystkotowiązanejestraczejzUkrainą
Zachodnią,podczasgdyWschódmawciążproblemyztym,jakąprze-
szłośćpamiętać.Nadobrąsprawęniemanawetjednolitejinterpretacji
przeszłościUkrainy,uwzględniającejwszystkiejejregiony.Wartojednak
zauważyć,żepaństwotopodjęłowysiłkizbudowaniazrębówpolityki
historycznej,chociażbyprzygotowującpodręcznikidonaukihistorii,
azdrugiejstronytrzebaprzyznać,żetrudnoznaleźćwEuropiekraje
23