Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zauważyły,żeproblematykatadopieroodniedawnazostałaprzywróco-
nadołask.Podkreślająokresowybrakzainteresowaniaidośćwybiór-
czetraktowanieistniejącychkoncepcjipamięcizbiorowej(Hirszowicz
iNeyman2001;Szacka2006).
Większośćantropologówwswoichpracachpodkreślaznaczenie
propozycjiMaurice’aHalbwachsa(1969)wrozpropagowaniupojęciapa-
mięcizbiorowej,aletrzebaprzypomnieć,żepojęciemtymzajmowalisię
teżinniuczeni.Pierwszeklarownestanowiskonainteresującynastemat
przedstawiłjużw1902rokuHugovonHofmannsthal.Później,wtym
samymczasiecoHalbwachs,nadpodobnymizagadnieniamipracowali
antropologMauriceBloch,psychologFredericBertlett,historyksztuki
AbrahamWarburgikilkuinnychbadaczy.Wśródantropologówwarto
wspomniećpraceEdwardaEvansa-PritchardaoNuerach,gdziemiędzy
innymizajmowałsięzagadnieniemstructuralamnesia.Napolskim
grunciedotegonurtumożnazaliczyćpraceStefanaCzarnowskiegonad
legendąśw.Patryka.Śladówbadańnadpamięciądoszukaćsięteżmożna
wpracachÉmile’aDurkheima,GeorgaSimmla,KarolaMarksa,Maxa
WeberaiEdwardaShilsa.WAmerycedopostępupracnadbadaniem
pamięciwnaukachspołecznychznacznieprzyczynilisięCharlesCooley
iHerbertMead(OlickiRobbins1998:106-107).WPolscewśródbada-
czyostatniozajmującychsięzbiorowąpamięciąnależywyróżnićgrupę
socjologówskupionychwokółBarbarySzackiejiAndrzejaSzpocińskie-
go.PalmępierwszeństwatrzebajednakprzyznaćpracomNinyAssoro-
dobraj,którawpołowielatsześćdziesiątychzrealizowałabadaniaankie-
towenatematpamięciwwybranychmiastachPolski(Szacka2006).
Druga,bardziejwzmożonafalazainteresowańtematykąpamięci
zbiorowejrozpoczęłasięwkońculatosiemdziesiątychubiegłegowieku,
comożnawyjaśniaćwielomaczynnikamihistorycznymiispołecznymi.
Wydajesię,żepamięćiupamiętnianienajczęściejporuszanebyływkon-
tekścietraumatycznychwydarzeń,jakiemiałymiejscewostatnimwie-
ku.Najczęściejzagadnieniepamięciwspólnotowejprzywoływanebyło
wzwiązkuzwydarzeniamiostatnichwojenwEuropie,wtymzagładą
wielunarodów,aŻydówwszczególności.Holocaustprawdopodobnie
długojeszczebędzieogniskowałwszelkiezainteresowaniabadaczypa-
mięciiupamiętniania.Innymtakimwydarzeniembyłczaskomunizmu
ijegozbrodnie:czystkietniczne,zagładaludnościczymasowedepor-
31
