Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
relacjeoprzeszłościzastępująnasyconeemocjamiopowieści.Inaczejteż
rozumianejestkryteriumprawdy,bowiemhistoriajakonaukagromadzi
wiedzęzgodniezregułamibadawczegowarsztatu,podczasgdywpa-
mięcizbiorowejważniejszesąaktualneodczuciaiobowiązującesystemy
wartości.Prawdyprzyjmowanesąnazasadziewiary,wielejestniejasno-
ściibłędnychprzekonań,amniejlicząsięrzeczoweargumenty.Ponadto
różnicedotycząodmiennychkoncepcjiczasu,bowiemhistoriaposługu-
jesięczasemlinearnym,apamięcizbiorowejlepiejsłużyposługiwanie
sięczasemmitycznym.Wspólnotyniemusząpamiętaćdat,bowystarczy
imwiedza,żecośbyłodawnotemu,aichbohaterowiemogąwystępować
oboksiebie,nawetjeślidzieląichepoki(Szacka2000:12-14).Byćmoże,
jakpisałNora,najbardziejwidocznymznakiemrozdźwiękupamięci
wspólnotihistoriibyłapotrzebazajęciasięhistoriąhistorii.Właśnie
pracefrancuskichhistoryków,którezebrałNora,sąprzykłademobu-
dzonejhistoriograficznejświadomości.Jegolieuxdememoire,tworzone
nadrodzetoczącejsięgrypomiędzypamięciązbiorowąihistorią,są
zasadniczymiśladami,ostatecznymucieleśnieniemupamiętnionej
świadomości,któraprzetrwaławhistorii,którawyrzekłasiępamięci.
Społeczeństwoznaturybardziejwolinnowe”niżnstare”
,alepotrzebuje
teżmiejscpamięci,jak(o)rytuałówwczasachzmianyichaosu.Muzea,
archiwa,pomniki,cmentarze,kolekcje,festiwale,sanktuariasąreliktami
dawnejery,iluzjąwieczności.Miejscapamięcipojawiłysię,ponieważ
niebyłospontanicznejpamięci,stądmusimybudowaćarchiwa,zazna-
czaćurodziny,celebrowaćwszelkieokazje.Kiedyniektórespołeczności
tworząchronioneenklawypamięcioprzeszłości,ujawniajątymsamym
prawdęowadzeswoichmiejscpamięci,bezktórychhistoriabyje
zmiotła.Tebastionystrzegątożsamości,alejeślito,czegostrzegą,nie
będziezagrożone,niebędzienaniezapotrzebowania.Pamięćgrupowa
przeszładohistoriiijestdoświadczananiespontanicznie,aleraczej
jakoobowiązek,niezbiorowo,aleraczejjednostkowo.Współczesna
pamięćgrupjestraczejarchiwalna,poleganawykorzystaniuśladów,
materialnychdowodów,zapisanychkonkretów,czytelnościobrazów.
Procestenrozpocząłsięwrazzpismem,aosiągnąłkulminacjęwzapisie
wysokiejjakości.Stądtainnapamięć,bomożemyzachowaćrzeczy,za-
pisać,nagrać,utrwalićnietylkoprzeszłość,aleiteraźniejszość,dlatego
mamyobsesjęarchiwizowania.Gromadzimyrzeczynawetabsurdalne,
36
