Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dostajeuaktualnianąinformacjęozmianachwśrodowiskuibłędachpodczaswyko-
nywaniaczynnościmotorycznych.Dogłównychfunkcjiwzroku,mającychznaczenie
wnabywaniuidoskonaleniuczynnościruchowych,należąfunkcje:stymulująca,
orientacyjna,ochronnaikontrolna(Haegele,Brian,Goodway2015).
Uszkodzenianarząduwzrokuograniczająceww.funkcjemogąistotniezwięk-
szyćryzykowystąpieniazaburzeńrozwojowych.Dysfunkcjawzroku,czyliwada
jegostrukturyanatomicznejiczynnościwstosunkudostanunormalnego,może
byćskutkiemzadziałaniaczynnikówwewnętrznych(genetycznych,wrodzonych,
chorobowych)lubzewnętrznych(urazów).Możetowystąpićwróżnymstopniu
izakresie,acałkowitadysfunkcjawszystkichczynnościnarząduwzrokuprowadzi
doślepoty.Naczynnościwzrokoweskładająsię:widzeniecentralne,obwodowe,
stereoskopowe(obuocznetrójwymiarowe),atakżewidzeniebarwiwidzenienocne.
Najistotniejszezewzględunaskutkiwfunkcjonowaniuczłowiekasąuszkodzenia
widzeniacentralnego,awięcobniżenieostrościwzrokuiwidzeniaobwodowego
-ograniczeniaiubytkipolawidzenia(WHO2012).Wjednejzklasyfkacjidysfunkcji
wzroku(DW)jakokryteriumprzyjmujesięlokalizacjęuszkodzenia,copozwalapro-
gnozowaćwystępowanieschorzeńwspółistniejących.Uszkodzeniewzrokutypu
ośrodkowego,czylitakie,któregoprzyczynajestzlokalizowanawkorzemózgowej,
występujewskutekuszkodzeniaukładunerwowego,adefcytsensorycznyjestnaj-
częściejtylkojednymzobjawówtowarzyszącychtypowemuobrazowiklinicznemu
schorzenianeurologicznego.Odpoczątkulatosiemdziesiątychubiegłegowieku
wkrajachrozwiniętychobserwujesięzwiększonączęstośćwystępowaniaudzieci
korowegouszkodzeniawzroku,cojestzwiązanezpostępemwdziedzinieopieki
neonatologicznej,awkonsekwencjizmniejszonąśmiertelnościądzieciwogólnym
ciężkimstaniezdrowia.Obwodoweuszkodzeniawzrokuwiążąsięzmniejszym
prawdopodobieństwemwspółistnieniainnychdysfunkcji,wtymuszkodzenia
ośrodkowegoukładunerwowego(FamilyConnect2020).
Napodstawiewynikówbadańoszacowano,żenaświecieżyjeokoło285milio-
nówosóbzDW(4,2%populacji),zczego38milionówtoniewidomi.Osobywwieku
50latistarszestanowią65%wszystkichludzizDWoraz82%wśródniewidomych.
GłównymiprzyczynamiDWsąniedającysięskorygowaćbłąd(błędy)refrakcjioka
(43%wszystkichprzypadków)orazkatarakta,czylizaćma(33%),którajestnajważ-
niejsząprzyczynącałkowitejutratywzroku(51%)(NFB2020).
Podstawoweinajczęściejstosowanekryteriadookreśleniadefcytówwzroku
topolewidzenia,czyliobszarwidzianyprzeznieporuszającesięoko,orazostrość
wzroku(visus;wnormieV=1),charakteryzującasprawnośćukładuoptycznegooka
doogniskowaniaobrazunasiatkówce.Visusopisujesięzapomocąwskaźnika,gdzie
pierwszacyfraoznaczadystans,zktóregoosobazDWjestwstaniezobaczyćobiekt,
8
Osobyzniepełnosprawnościąwsporcie
