Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Społecznekonteksty
praktykowaniahazardu1
Gryohazardowymcharakterzestanowiąjednąznajstarszychinajbardziej
rozpowszechnionychludzkichaktywności.JanMcMillenstwierdza,żeto
njednazniewieluspołecznychpraktyk,którewystępowaływewszystkich
kulturachnakażdymetapieichrozwoju,więcmożnaokreślićfenomenem
absolutnieuniwersalnym”(McMillen,1996,s.6).AlfredKroeberpisałnato-
miast,żeowieletrudniejjestwyliczyćkultury,któreniezetknęłysięzha-
zardem,aniżelite,wktórychbyłonpopularny(Kroeber,1948,s.552–553).
Wedługróżnychbadaczypoczątkihazardu2sięgająnawetokresusprzed
3000rokup.n.e.(zob.Schwartz2009,s.25–28).Natematjegodługiejhisto-
riipowstałowieleopracowań,zarównościślenaukowych(zob.np.David,
1962;Ferentzy,Turner,2013;McMillen,1996;Reith,1999;Schwartz,2009),
jakipopularnonaukowych(zob.np.Giżycki,Górny,1976;Wykes,1964).
Choćwrazzprzemianamicywilizacyjnymiprzeobrażeniuuległamaterial-
naiinfrastrukturalnasferahazardu,tosamakulturowalogikatejpraktyki
pozostajeniezmienna.Mieszcząsięwniejtakiedążenia,jakchęćspraw-
dzeniasiebie,konfrontacjizlosem,zabawy,podjęciaryzykaczyuzyska-
niaokreślonychkorzyści.Czynnikiem,którydecydujeopopularnościtego
fenomenu,jestto,żeoferujeonosobomgrającymlicznekorzyściigraty-
fikacje(por.Katz,Blumler,Gurevitch,1973).Hazardcechujezdolnośćdo
multigratyfikacjijednostkizaspokajaniajejzróżnicowanychpotrzeb.Daje
onbowiemmożliwośćkonstruowaniawieluunikalnychkombinacjitrzech
wyartykułowanychprzezElihuKatza,JayaBlumleraiMichaelaGurevitcha
1
Nawstępienależypodkreślić,żeniejestcelemtegorozdziałustreszczeniewielowieko-
wejhistoriihazardu.Wręczprzeciwniemaonprezentowaćjegookreślonekonteksty
wsposóbniediachroniczny,skupionynawybranychkulturowychznaczeniachtegofe-
nomenu.Historiazjawiskahazarduzostaławyczerpującoopisanawinnychpozycjach
zob.np.Schwartz,2009.
2
Zdecydowanawiększośćpublikacjianalizującychzjawiskohazarduzaczynasięodprzywo-
łaniaetymologiisłowanhazard”.Abyuniknąćpowtarzaniategowzorcaopisu,pochodzenie
słowanhazard”zostaniewyjaśnionewyłączniewniniejszymprzypisiewywodzisięono
zjęzykaarabskiego(az-zahr)ioznaczaIkostkę’lubIgręwkości’.
17
AdamMickiewiczUniversityPress©2023