Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Dokonującesięwprzekładziespotkanieosobowościikulturodbywasię
wewnątrztekstuliterackiego,wstrukturzejęzykasekundarnego—czemu
wielemiejscapoświęconowniniejszejksiążce—orazpozajegogranicami
wprocesiejegoodbioruwinnymkontekściekulturowymiprzezodbior-
cówróżnieprzeztękulturęukształtowanych.
Rozdziałpierwszyzostałpoświęconypotrzebieobecnościprzekładów
wkulturzeprzyjmującej,czylitemu,wjakimcelutłumaczysięliteraturę
obcąicoztegowynika.
Wrozdzialedrugimomawianyjestprzekładwperspektywiekomu-
nikacyjnejihermeneutycznej.Tłumaczenie,odpowiadającnapotrzeby
czytelnikarodzimego,poszukującegowliteraturzeniespodziankiintelek-
tualnej,emocjonalnejikognitywnej,wynikarównocześniezograniczeń
przezkulturoweprzyzwyczajenialekturowe,stereotypy,posiadanyzasób
wiedzyogólnejoraznawykijęzykowe.Tłumacznietylkospełniaoczeki-
waniaodbiorcze,leczrównieżodgrywarolękrytykawzakresiepostulo-
wanegomodeluliterackiegozapośrednictwemwłasnychmikro-imakro-
wyborów,dokonywanychnapoziomiestylistykiiretorykitłumaczenia.
Wprzekładziedochodzijednakdospotkaniahermeneutycznegonie-
razskrajnychwobecsiebiepodmiotowościwłaśniezasprawątłumacza,
czegodotyczyrozdziałtrzeci.Jemudanejestdoświadczenierelatywiza-
cjikulturijęzyków,ponieważfunkcjonujewprzestrzenimiędzytekstami
ikulturami.Możeonuczynićzprzekładumiejscespotkaniasprzeczności
bezichniwelowaniaczysprowokowaćodbiorcówsekundarnychdoreflek-
sjipozatekstowejwgranicachrodzimejliteraturyikultury.Natympolega
bowiemDzjawiskowość”przekładuorazdokonującasięwnimizajego
przyczynąDfuzjahoryzontów”autora,tłumacza,czytelnikadocelowego,
atakżekultur.Przekładzatemtonietylkowytwóriproces,lecztakże
światopoglądoznaczającyotwarcieiporozumienie,ategozagadnienia
zwyklepraceprzekładoznawczeniepodejmują.
Kilkawstępnychustaleń
Przekładartystycznyistniejewperspektywieprzedmiotowej(semio-
tycznej)jakowytwór,czylitekstztekstu,wperspektywiekomunikacyj-
nej—jakocelowościowyprocestwórczy(atakżejakowytwórfunkcjo-
nujewprocesieodbiorczymczytelnikasekundarnego),orazwperspekty-
wiehermeneutycznej—podobniejakdziełooryginalne.
Jakotekstztekstuprzekazujetensamsens,cooryginał,lecz
winnymjęzyku,niezawszezapomocątychsamychznaczeń,katego-
