Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
SpotkaniazLalką
tozadowalałorutynowewyobrażeniaczytelnicze.Nieprzy-
padkiembroniłPrusswoichprawdofisprzeczności”wkwestii
zupełniedrugorzędnejprzedzłośliwąprzymówkąŚwiętochow-
skiegodotyczącąprzyczynśmierciMałgorzatyWokulskiej.
Przypomnijmy:Świętochowskistwierdzał,żewItomieLalki
żonaWokulskiegofizmarła«objadłszysięczegoś»”,awtomieII
–fipowytarciusięjakimśodmładzającym«likworem»”34.Prus
sięobruszył:fiOtwieramksiążkęiwidzę,że:ośmierciżony
Wokulskiego«zprzejedzenia»mówiwItomieradcaWęgro-
wicz,plotkarz,którynieznałnieboszczki[…].Zaśośmierci
zpowodu«wysmarowaniasięodmładzającymilikworami»
mówiRzecki,któryjąznałdobrze”35.Gdzietusprzeczność?–
pytaPrus,dobitnietłumacząc,żewpowieściplotkarzesąod…
plotkowania.
Tenfiłopatologiczny”wykładpodstawowejzasadyczytania
powieści,obliczonynaefektpognębieniamałostkowejpedante-
riirecenzenta(rzeczywiściezasługującejnawykpienie)nie
byłbywartuwagi,gdybynieto,żeprzyjegosposobnościPrus
uwypuklarolęwypowiedzipostacidlakształtowaniawizjirze-
czywistości,wtymtakżeobrazówidziejówbohaterówpowieści.
WizerunkiludziizdarzeniafabularnewyłaniająsięwLalce
wniewielkimstopniuznarracjiauktorialnejizichwłasnych
wypowiedziosobiesamych.Znamienne,żepierwszeinformacje
oWokulskimioRzeckim(aledotyczytotakżeprezentacjiwielu
innychfigurpowieściowych)otrzymujeczytelnik–nimpojawią
sięoninapowieściowejscenie–.odbywalcówfirenomowanej
jadłodajni”warszawskiej,żwawodeliberującychprzypiwie.
Wyłaniasięztychdeliberacjipewienwizerunekobubohaterów,
któryniebawemtrzebabędzieskorygować,gdyobajpojawią
sięfiwłasnąosobą”igdyposłuchamyichrozmowy.Potemokaże
sięwszakże,żejednakorektaniestarczyiżewmiaręrozwoju
akcjitrzebabędziedokonywaćkolejnychrewizjinaszegoczy-
telniczegostanowiska–itakbędzieażpoostatniestronice
powieści.