Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Powieśćzkrainyarcydzieł
39
Podobnąmetodykęinicjowaniawątkówiprowadzeniafabuły
możnazaobserwowaćnaprzykładachwszystkichnajważniej-
szychpostaci.Ichsylwetkiiichbiografiewoczachinnych
postacinieuchronniezabarwiająsięmentalnościąiaksjologią
zależnąodnawykówmyślowychtychpostaci,odichwychowa-
nia,przynależnościśrodowiskowejdoświadczeńżyciowych.
Wszystkotosprawia,żeróżnewersjewidzeniadadząsięroz-
poznaćjakorezultatyichmyśleniastereotypowego.Ogranicza-
jącsiętudojednegoprzykładu,poprzestańmynakilkuujęciach
dziejówgłównegobohatera36.
HistoriaWokulskiegoopowiadanaprzezradcęWęgrowicza
układasięwschematfabularnyprzywodzącynapamięćuprosz-
czoneromanseawanturnicze.Wokulskiwtejwersjinieustannie
fiawanturujesię”niczymobieżyświatzpowieściosiemnasto-
wiecznej,streszczonejprzezniezbytwytrawnegoczytelnika.
Razjestnawozie,razpodwozem,azawsze–zpunktuwidze-
niaradcy–bezdostatecznejprzyczynywdawaniasięwtara-
paty.ZwiniarniHopferaprzerzuciłsiędoSzkołyGłównej,bo
fizachciałomusiębyćuczonym!…”AjentSzprot,odbierający
opowieśćzgodniezintencjąradcy,wykrzykniewtymmomencie:
fiIstnaheca!”(I,13).EgzaminuwstępnegoWokulskiniepo-
winienbyłzdać–azdał;miałszczęście.Aleznalazłszysię
wSzkoleGłównej,wdałsię–zamiastsięuczyć–wnowefiawan-
tury”iwylądowałażgdzieśwIrkucku.Popowrociefiwkręcił
się”dosklepuMinclowejiożeniłsięzwłaścicielką,wpółroku
owdowiałiniespodziewaniezostałspadkobiercąmajątkupo
dwóchpokoleniachMinclów.Znówmiałszczęście,leczzamiast
jeuszanować,rzuciłsięwnoweprzygody:pojechałrobićmiliony
doBułgarii.Myśli,żetamfiznajdziejeszczebogatsząbabęani-
żelinieboszczkaMinclowa?…”(I,19).
Rzeckiporządkujesobiebiografięprzyjacielawedługsche-
matujakbyzromantycznejpowieścipoetyckiej,przepuszczonej
przezfiltrmoralistyczny.EksponujewżyciuWokulskiegomo-
mentyheroiczne,podejrzewagoowielkiezamiarypolityczne,